Moğolistan’da kelle koltukta yolculuk

Moğolistan’da turist kampında değil gerçek göçebe çadırında kalacağım diye azmettim, başardım. Moğolistan için 4×4 ve rehber kiralamadan yolculuğun ne kadar zor olduğunu okumuş olsam da Moğollar gibi seyahat etmek istedim ve ettim. Asfalt yolu son derece az olan ülkede minibüslerle bozkırda zorlu yolculuklar yaptım. Bu yazımda onlardan birini anlatıyorum. Bu yolların iki il merkezi arasında olduğunu belirteyim. İşte Moğolistan gezisi maceralarımdan birisi. Moğol bozkırlarında seyahat.

 

Moğolistan’da başkentten birkaç yere hariç tarifeli araç yok, saati bırakın, gidebileceğiniz gün bile belirsiz. Moğol arkadaşım kaldığım Erdenet kasabasında bir minibüsün şoförüne adımı yazdırdı, başka bir gün “yarın araç hareket edecek” diye haber aldık.

 

Moğolistan Yolları

Önce size yolculuk ettiğim, Moğolistan’daki yol çeşitlerini göstereyim.

 

1. Tali yol:

 

 

2. Anayol:

 

 

3. Duble yol:

 

 

4. Otoban:

 

 

5. Bize her yer yol:

 

 

Moğolistan Gezisi Gün Planlamaya İmkan Vermez

Erdenet’te arkadaşım Sumyabayar beni öğlene doğru minibüsün kalkacağı yere götürdü. Ön koltukta emniyet kemerli yolculuk etmemi önerdi, bunun için şoföre normal ücret 20TL değil, 25TL eşdeğeri Moğol parası tugrik verdim. Maalesef İngilizce bilen çıkmadı araçta. Saat 12 civarı yola çıktık. Moğolistan videoları.

 

 

Birkaç kilometre gittikten sonra asfalt bitti, toprak yola daldık. Moğolistan’da araziden bir araç geçip tekerlek izi oluştuğunda diğer bir araç da oradan geçiyor ve iz oluyor, üçüncü bir araç da geçince “yol” oluyor. Hele otlar ezilip toprak gözükürse “anayol” oluyor, ki iller arasında bile yollar böyle.

 

 

 

Moğolistan’ın Sempatik Akbabaları

Moğolistan bozkırlarında yolculuk yaparken etrafımızda uçuşan ve bekleşen akbabaları görmek tuhaf oluyor. “Ölün de yiyelim.”

 

 

Moğolistan Yolculuğunda Hayvanlar

İkide bir önümüzü at, koyun, sığır sürüleri kesiyor. Atlar en iyisi, yavaşça dağılıyorlar genelde. Sığırlar hiç kıpırdamadan öküz gibi hep beraber bize bakıyor. Şoför diplerine gelip hafifçe dokundurarak gitmelerini sağlıyor. Koyunlar da pek nazlı yol vermekte. Keçiler ise en acayipleri, biz yokmuşuz gibi davranıyorlar. Şoför korna çalıyor, ara gaz veriyor, hiç acelesiz kenara çekiliyorlar. Bazıları tampon üstlerine gelince bile rahatını bozmayıp kımıldamıyor, o zaman arabadan biri inip dürterek onları kovuyor.

 

 

 

Moğolistan Bozkırında Kaybolmak

Belli bir yere kadar ara sıra araç geçiyordu, sonra geçmez oldu. Son derece aralıklı çadırlara (GER), ve çobansız hayvan sürülerine rastlıyoruz. Arazide o kadar çok tekerlek izi (yol) var ki bölgeyi iyi bilmeyen birinin yolunu bulması mümkün değil. Bir kez bizimki de kayboldu, fark edince ne tarafa gideceğimizi tartıştılar, şoför rastgele kaptırdı arazide, bir göçebe çadırına rastlayana kadar gittik, yolu sordular, düzelttik yönümüzü.

 

 

Aslında yolla arazi arasında pek fark yok, çoğu zaman arazi daha iyi, otlar zıplamayı biraz yumuşatıyor en azından. Şoför arkadaki arkadaşıyla konuşurken önüne bakmayıp bazen yoldan çıkıyor, araziye dalıyor ama sorun değil. Moğolistan’da yolculuk böyle bir şey. Organize bir Moğolistan turu değil, bağımsız Moğolistan gezisi yapıyorum.

 

 

Moğolistan bozkırlarında yolculuk etmenin bir olmazsa olmazı kaybolmak, diğeri de arıza. Elbette bizim minibüs de arızalandı, neyse ki hallettiler. Akbabalar pençelerini yaladılar, Çelebi Alper‘in tadına bile bakamadılar.

 

 

Erdenet – Tsetserleg yolculuğumda Saikhan adlı küçük bir kasabadan geçtik.

 

 

Epey engebeden geçtik yol boyu. Burada küçük bir göle balıklama dalıyoruz. Alın size gerçek bir Moğolistan gezisi.

 

 

Moğolistan’da Kımız Molası

Bir kez bir çadırda kımız molası, bir kez de Ölziit adlı bir köyde yemek molası verdik, başka yolcular topladık. Önce şoförün oradaki tanıdığını bulduk, haber göndermiş olan herkesin evine uğradık, yemekten sonra birer tur daha uğrayıp aldık. Sanırım ilk turda hazırlanmaları söylendi. Bir saatten fazla geçti köyde, bayıldım el kadar yerde habire tur atmaktan.

 

 

 

Bir ahşap barakanın üzerinde banka yazıyordu, karikatür gibi. Ölziit acaba ilçe olabilir mi diye şüphelendim, Moğolca sordum ilçe mi diye, öyleymiş meğer. Birkaç beton bina vardı, anlamalıydım zaten köy olmadığını, bende hata.

 

Yemek yediğimiz lokantada su tesisatı yok, böyle bir şey var. Beyaz çubuğu hafifçe yukarı itince çevresinde açılan boşluktan su geliyor.

 

 

 

Arazide tuvalet molası veriyoruz ama arkasına geçecek bir şey yok ki bozkırda, herkes 20 metre ileriye gidip açıkta hallediyor işini. DEL giymiş bir kız vardı, çömelip DEL’ini çadır olarak kullanarak yaptı. Genelde kadınlar aracın bir tarafına doğru biraz uzaklaşıyor, erkekler diğer tarafına.

 

 

Moğolistan’da Yolculuk, Kelle Koltukta 

Bazen krater gibi minik göllere rastladık, geçemeyiz diye endişelendim, bir şekilde geçtik hepsinden, ayaklarımda ılık çamurlu suyu hissederek. Aksam olduğunda artık tilki ve sincaplar da bolca önümüzden geçmeye başladı. Dokuzuncu saatte güüüm diye bir çukura daldık, çıkamayız sandım çıktık, şöyle bir arkama baktım sadece benim değil Moğolların da beti benzi atmıştı, yolculuğun bundan sonrası daha az konuşmalı, daha ciddi, ve daha gümbürtülü geçti.

 

 

Bazen kayalar, bazen dik yokuşlar. Sonra küçük, bataklık gibi nehirlere rastlar olduk, şoför şöyle bir duruyor, nerden dalsak diye inceliyor, gözüne kestirdiği bir yerden dalıyor, ben sağa sola tutunuyorum, ayaklarım ıslanıyor.

 

 

Fotoğraflara bakıyorum da arazideki engebeleri, eğimleri, korkunçluğu hiç çekememişim, sadece en düzgün yerleri çekebilmişim. Gece çok acayipti, ne bir ışık, ne bir araç, cılız tekerlek izleri dışında insana dair hiç bir şey yoktu. Sürekli zıplıyoruz, dalıyoruz, çıkıyoruz, sürtüyoruz.

 

 

300 kilometrelik yol 13 saat surdu, gece 01:00’de Tsetserleg’in tek pansiyonuna kendimi attım, duş, temiz çarşaf, Türk malı yumuşak havlu, oh be.

 

Moğolistan yazılarımın devamı: Tsetserleg