Sao Paulo’da evinde kaldığım Janaina bana iyi yemekler yemeyi seven, yemek için para harcamaktan çekinmeyen birisi olduğunu söyledi. Birlikte onun sevdiği ve kaliteli yerlerde yemek yedik, aynı zamanda tattığım lezzetler Brezilya yemekleri hakkında bilgi sahibi oldum. Brezilya gezim lezzetli yemeklerle ve yeme içme deneyimleriyle devam ediyor. İşte yediğim Brezilya yemekleri ve isimleri, Güney Amerika mutfağı. Yurt dışında yeme içme sorunu yaşayan Türkler için bence sıkıntısız ve lezzetli bir mutfak.
Brezilya Yemekleri Hakkında Bilgi
Sao Paulo’da öğle yemeği: Pe De Manga Lokantası
Janaina ile sık gittiği, Vila Madalena semtindeki büyük bahçeli Pe De Manga adlı lokantaya gittik. Bahçede elektrik sobasının yakınına oturduk, açık büfe yedik. Fiyatı kişi başı 40 Real (Brezilya para birimi), yaklaşık 40TL. Brezilya kıtanın en pahalı ülkesi.
Aşağıda gördüğünüz tabakta solda çiğ ve haşlanmış sebzeler, sos, peynir var. Üstte kuş yumurtaları, sağında peynirli ve sebzeli kiş (quiche): İtalyan kökenli, ekmek üzerine süt, yumurta, krema, peynir, sebze ve bazen de deniz ürünleri eklenerek pişirilen tuzlu bir turta, veya “tart”.
Yukarıdaki fotoğrafımda, sağ altta gördüğünüz carpaccio da İtalya’dan Brezilya’ya gelmiş bir yiyecek. Lafı uzatmadan söylemek gerekirse düpedüz çiğ et. Sığır, geyik, somon veya ton balığı etinden yapılıyor, iştah açıcı başlangıç olarak yeniliyor. Hikayesi tuhaf. 1950 yılında kontes Amalia Nani Mocenigo Venedik’te Harry’s Bar’a gider. Barın sahibine, vejetaryen doktorunun kendisine sadece çiğ et yemesini önerdiğini söyler. Barın sahibi Giuseppe Cipriani, ince kesilmiş dana etini ünlü Fransız Dijon hardalı ile hazırladığı bir sosla beraber kontese sunar. Hazırladığı yemeğin renkleri ona Venedikli ressam Vittore Carpaccio tablolarını anımsattığı için bu yemeğe Carpaccio adını verir. Yıllar sonra bu yiyecek, Brezilya’ya göçen İtalyanlarca Latin Amerika’ya gelir. 2012 yılında gezgin Alper‘in Brezilyalı arkadaşı Janaina ile gittiği yemekte “senin için çiğ dana yerim” diyerek tatmasıyla, Carpaccio’nun öyküsü devam eder.
Yukarıda ana yemeği görüyorsunuz. Dünyanın her yerinde modern bir lokantada yenebilecek bir yemek, özel bir şey değil. Ancak pirincin işlenmemiş esmer pirinç olduğuna dikkat çekerim. Ülkece fena halde zararlı beyaz pirinç yiyoruz Türkiye’de.
Güney Amerika Mutfağı
Latin Amerika kıtasındaki ilk kahvaltımı, dün New York- Sao Paulo uçağında verilen kahvaltıyı saymazsak Sao Paulo‘da Janaina’nın evinde yedim.
Brezilya Mutfağı
Sao Pulo’da şık restoran: Tordesilhas
Janaina bir akşam beni çok sevdiği lokanta Tordesilhas’a götürdü. Hizmet mükemmel, ortam zarif, yemekler kusursuz. Bir de soğuk olmasa, Brezilya yemekleri daha lezzetli gelecek.
Güney Amerika yemekleri için gittiğim şık lokanta.
Aşağıda Janaina’nın yediği güveçte pato no tucupi (ördek, duck), Kuzey Brezilya Belem yöresinin yemeği. Tordesilhas Restaurant, Rua Bela Cintra Caddesi, no 465. Sao Paulo.
Aşağıda gördüğünüz sebzenin adı Jilo (gilo / scarlet eggplant), patlican familyasından. Solda tazesi, sağda kızarmışı var. Ben kızartmasını beğenip merak edince garson göreyim diye tazesinden de getirdi. Janaina pek sevmiyormuş, yemedi ama ben bayıldım lezzetine. İşte size Brezilya yemekleri ve isimleri.
Renkli malagueta biberleri. Sarı olanı hafif ve kararında acılı, ama kırmızısı insana feleğini şaşırtan cinsten. Güney Amerika mutfağı lezzetlerinden.
Brezilya İçkileri
Brezilya’nın milli içkisi Cachaça, Brezilya dışında pek bilinmeyen, futbol, karnaval ve samba gibi kültürel önemi olan, damıtma (distile) yoluyla elde edilen bir içki. Her ne kadar Brezilyalı olmayanlar cachaça’yı romla karıştırsalar da ikisinin tek benzerliği, her ikisinin de şeker kamışı kaynaklı olması. İlk olarak köleler ve köylüler arasında Brezilya’nın sömürge döneminde yaygınlık kazanmış Cachaça, yerel ve uluslararası olarak beğenilen bir içki. Aşağıda gördüğünüz, en iyilerinden iki çeşit cachaça tattım.
Aşağıda görülen, Salinas yöresinden yıllanmış, %44 alkollü Cachaça Canarinha. En yaygın Brezilya içkisi.
Brezilya’nın ünlü kokteyli caipirinha‘nın ana içkisi olan Cachaça, şeker kamışından elde edilen alkolün damıtılmasıyla üretiliyor. Bu içki sek olarak içilmesinin yanı sıra başta caipirinha olmak üzere çeşitli kokteyllerin hazırlanmasında da kullanılıyor. Caipirinha misket limonu, esmer şeker, cachaça ve kırılmış buz ile yapılan, Brezilya kökenli bir içki.
Aşağıdaki, Ribeirao das Neves’ten yıllanmış, %40 alkollü Cachaça Aurea Custodio.
Aşağıdaki fotoğrafta sol üstte pazı (couve), yanında siyah fasülye (feijão preto), sağda pilav (arroz) görüyorsunuz. Büyük tabakta kızarmış soğanın altında dana eti var. Sağdaki patatese benzeyen manyok (cassava, manioc), buharda veya suda haşlandıktan sonra derin yağda kızartılıyor. Bence patatesten lezzetli. Brezilya yemekleri Türkler için tuhaf değil.
Manyokun bir sürü adı var:
cassava (Manihotesculenta), yuca, mogo, manioc, mandioca, tapioca ve kamoting kahoy.
Odunsu bir çalı olan manyok, sütleğen (Euphorbiaceae, spurge) familyasından, Güney Amerika‘ya özgü bir bitki. Tropik ve alttropik bölgelerde karbonhidrat kaynağı bir gıda olarak çok miktarda yetiştiriliyor. Kurutulup toz haline getirilmişine tapioca, fermente ve ince dilimlenmiş haline garri deniyor. Manyok (cassava) tropik bölgelerde en çok yenen üçüncü karbonhidrat kaynağı. Gelişmekte olan ülkeler dünyasındaki 500 milyondan fazla insanın temel gıdası ve Brezilya yemek kültürü içerisinde önemli bir yere sahip.
Aşağıdaki masada gördüğünüz biberlerin hiçbiri kurutulmuş değil, hepsi taze. Kaç günde bir değiştirilmeleri gerekiyor acaba, merak etim?
Bu şıklığın, özenin ve lezzetlerin bir bedeli var elbette. Janaina ile Tordesilhas‘ta yediğimiz yemeğe bahşiş dahil 115’er TL (119 Real, Brezilya para birimi) ödedik. Buralarda bahşiş uygulaması bizden farklı ve daha iyi. %10 bahşiş yemeklerin fişinde yazmayıp ayrı, ikinci bir fişle geliyor. Müşteri eğer hizmetten memnunsa bahşişi ödüyor, değilse veya istemezse ödemiyor.
Brezilya’da Ne Yenir?
Porto Alegre’de esnaf lokantası
Porto Alegre‘de evinde kaldığım Natassja daha sade yaşayan biri. 24 saatini birlikte geçirdiğimiz, yaşamındaki günlük işlerin çoğuna katıldığım bir gün beni sık yemek yediği esnaf-işçi lokantası Vianei’ye götürdü. Brezilya yemekleri gerçekten lezzetli, ve yerini bulana ucuz. Bakın ucuz lokantalarda Brezilya’da ne yenir.
Natassja ile Vianei’de birer öğle menüsü yedik: siyah fasulye, guarani gazozu, salata, pilav, dana eti, patates, sahanda yumurta. Kişi başı 8 Real, gayet ucuz ve lezzetli bir yemek. Brezilya’da ne yenir? İşte bunlar!
Foz do Iguaçu’da 18 Liraya sınırsız yemek
Brezilya’nın Foz do Iguaçu kentinde gittiğim Churrascaria do Gaucho adlı lokantada 18 Liraya (19 Real, Brezilya para birimi) patlayıncaya dek yiyebilirsiniz. Iguaçu Şelaleleri’ni görmeye gidecek olanlara şiddetle tavsiye ederim. R. Taroba Caddesi’nde 632 numara, Republica Argentina Caddesi ile kesişen köşede. Brezilya yemekleri için ucuz ve kaliteli bir yer.
Başka bir akşam kaldığım pansiyondan Simone ve Carolina ile Churrascaria do Gaucho lokantasına tekrar gittim. Yine sınırsız yemek 18 TL.
Latin Amerika yemekleri çok uygun bir fiyatla sunuluyor burada.
Churrascaria do Gaucho lokantasında zeytinyağlıları, sulu yemekleri, salataları, dondurmaları istediğiniz kadar kendiniz alıyorsunuz. Dev mangalda pişen etleri ise garsonlar büyük şişler ellerinde dolaşarak masaya getiriyor, istediğiniz kadar söylüyorsunuz, kesip veriyorlar. Onlarca garsondan her biri farklı bir tür et şiş ile her masayı dolaşıp ne kadar istediğinizi soruyor. Biri dana bilmem ne ile geziyor, diğeri tavuk yüreği, öteki domuz, sosis, ananas, pirzola, boyun, kalça… Hiçbir sınır yok, dur-durak yok. Güney Amerika yemekleri için bir cennet.
Yeter beeeee! Aksırıncaya, tıksırıncaya kadar yiyin. Ucuz Brezilya yemekleri.
Siz hic mangalda ananas çevirme yediniz mi? Ben yedim, lezzeti düşüncesinden çok daha güzel. Üstelik sindirime de yardımcı oluyormuş:
Brezilya’da “son yemek”.. Latin Amerika’da 1 Ayda 4 Mevsim seyahatimin sonunda tekrar Sao Paulo’ya gittim. Janaina veda etmek için benle havalimanında buluştu ve yemek yedik. Şık bir lokantaya gittik. Janaina bana yemekleri alırken asla çantalarımı yalnız bırakmamamı söyledi. Bu lokantada ve diğerlerinde her gün çok sayıda hırsızlık oluyormuş. Takım elbiseli tipler, yemek alan insanların çantalarını çalmak için lokantaları dolaşıyorlarmış.
Bu yazımda ise Brezilya’dan pratik, ev ve sokak yemekleri, pazarlar var: Brezilya Mutfağı
Brezilya yemekleri ve Güney Amerika mutfağı hakkında bilgi ve resimler için teşekkürler. Türkler için zor olmayan bir mutfağa benziyor, değil mi?
Güney Amerika yemekleri Türkler için tanıdık ve lezzetli.
Brezilya yemekleri baharat içeriyor mu?
Bazı baharatlar var ama bizden çok daha az kullanılıyor Brezilya mutfağında.
Yemekler HELAL mi ?
Bilmiyorum, o kısmı beni ilgilendirmiyor.
Önemli bir konuya değinmişsiniz. Dediğiniz gibi ülkemizde insanlar, beyaz pirinci ucuz olduğu için zararlı olduğunu bile bile veya bilmeyerek çok yaygın olarak tüketiyorlar. Ama ben kendimi çocukluktan bulgurla büyütülmüş, bulgura alıştırılmış, hala da bulgur bulamazsa esmer pirinç yiyen, mecbur kalmadıkça da beyaz pirinç yemeyen az sayıdaki şanslı kişiden biri olarak görüyorum ve herkese de evet, esmer pirinç pahalı belki ama hiç olmazsa bulguru tavsiye ediyorum. Bu kadar kamu spotu yeter. Gelelim Brezilya yemeklerine. Lokantadaki istediğiniz yemeği, istediğiniz kadar almanız yetmiyormuş gibi bir de garsonların mangalda pişen etleri ellerinde büyük şişlerle masa masa dolaştırmaları cidden insanın aklına Tevfik Fikret’in şu mısralarını getiriyor:
“Yiyin efendiler yiyin, bu han-ı iştiha sizin,
Doyunca, tıksırınca, çatlayıncaya kadar yiyin!” 🙂
Ayça Hanım Türkiye haritasına dikey olarak ortadan bir çizgi çizsek batısı zeytinyağı ve pirinç, doğusu hayvansal yağ ve bulgur yiyor çoğunlukla. Birinde batı avantajlı, diğerinde doğu. Ben de beyaz pirinç yerine bulgur yemeye çalışıyorum. O Brezilya lokantasını unutamıyorum, 18 liraya sınırsız yemek! Bizde imkansız. Eh, ben çatlayıncaya değil de doyuncaya kadar yedim. 🙂
Evet, batıdaki insanların genel olarak pirinç yediği su götürmez bir gerçek. Ama bu biraz da aile yapısından kaynaklanıyor. Zira ben bir Egeli olarak beyaz pirincin zararlarını bilen bir annenin elinde bulgur sevdirilerek yetiştirildiğim için kendimi şanslı sayıyorum.
Tevfik Fikret’in Han-ı Yağma şiirini kimlere ithaf ettiği çok belli Alper Bey 😉
Şanslısınız o halde. Bilmez miyim. 🙂
içki fiyatları ortalama ne kadar
Brezilya’da kafelerde 600ml biralar 5 ila 7 real (Brezilya para birimi, yaklaşık 1 lira) fiyatlarla satılıyor, meşrubat 3 real. Sert içkiler biraz daha pahalı.
Vallahi midem bulandı fotoları görünce..
Arjantin kadar olmasa da asado kültürü Arjantin ile yarışacak seviyede bence. Ellerinize sağlık güzel bir yazı olmuş
Brezilyaya gidecekler icin harika bilgiler vermissiniz…oncelikle cok tesekkur ederim..ben sadece sunu merak ediyorum hijyenik acidan dikkat etmemiz gereken birsey var mi..ya da hic mide bagirsak problemi yasadiniz mi…uzun sure kalacaklar icin asi olmayi onerir misiniz…hepatit a asisi gibi…icme sulari da guvenli mi…
Brezilya blog yazılarıma ilginize teşekkürler, sevindim. Brezilya hijyen açısından sorunlu bir ülke değil, aşı veya ilaç almadım, sindirim sorunu yaşamadım. Suları da temiz. Çok büyük bir ülke, kuzeyi ve güneyinde mevsimler farklı, kıyafet açısından ona dikkat etmek gerek. kalorifer yok çünkü. Ne zaman ve hangi şehirlere gitmeyi düşünüyorsunuz?
Verdiginiz bilgiler icin tesekkur ederim..kizim bir sosyal sorumluluk projesi icin 2 ay kadar Natal da kalacak..program onumuzdeki hafta başlayacak…anlattiklariniz ve resimler sayesinde hic yabancilik yasamayacak…sagolun..
Kızınız Natal’da Kış mevsimini yaşayacak ama iklim yumuşak, Haziranın ikinci yarısı sıcaklık gündüz 28-30, gece 22 derece civarı seyreder. En soğuk ay Temmuz, hava durumu gündüz 26-28, gece 20-22 derece yaşanır. Ağustosta aynı sıcaklıklar devam eder ama rüzgar biraz artar, yağmur yağmaz. Yılın en yağmurlu ayı Temmuz ama aşırı değil, 3-4 günde bir yağmur yağar.
Latin Amerika silahlı sokak soygunları ile ünlü bir kıta, özellikle de Brezilya’da bu tür suç yüksek. Natal Brezilya’nın ne en tehlikeli kenti, ne de en güvenlisi; ortalama. Bu nedenle dikkatli olmak gerekiyor. Forte dos Reis Magos ile Praia Forte bölgelerinde silahlı turist soygun ve cinayetleri yaygın, buralarda yürümemek gerek. Ponta Negra Plajı ve Bulvarı da tehlikeli. Gündüz vakti kumsalda silahlı soygun oluyor. Bulvarda evsiz ve alkolikler rahatsız edebiliyor.
Brezilya dünyada etnik çeşitliliğin en fazla olduğu ülke, tipiniz, renginiz ne olursa olsun Brezilya’da yabancı dil konuşana dek yabancı olduğunuz belli olmaz; eğer boynunuzda kocaman bir fotoğraf makinesi, elinizde harita, üzerinizde Havai desenli şortla etrafa şaşkınca bakmıyorsanız tabii. Kızınız için harika bir deneyim olacak, ufku genişleyecek. benim de bu yaz düşündüğüm rotalardan biri Latin Amerika. Biletleri hangi hava yolundan, nereden aktarmalı ve kaça aldınız?
Ilginize cok tesekkur ederim Alper Bey.. yazdiklarinizdan biraz tedirgin oldum aslina bakarsaniz ama dikkatli olacagina inaniyorum. soyledikleriniz cok önemli bilgiler sagolun… Allah a emanet… Istanbuldan direkt ucus Sao Paola ya Turk Havayollari ile 5100 tl. oradan Natala Avianca Brasil ile.. Avianca sadece kabin bagaji hakki veriyor ekstra 100 dolara ek bagaj almak zorunda kaldik.. Sao Paola Natal gidis donus 1500. Kizim bir ailenin yaninda kalacak..Lagoa Nova da.. Turkiye’den baska arkadaslari da var. iyi dileklerinize tesekkurler…
Brezilya uçk biletine epey para vermişsiniz. 2018 itibariyle Türk Lirasının değer kaybı bizim için tüm dünyayı iki kat pahalı hale getirdi ne yazık ki. Ben de Kolombiya Ekvador Peru Bolivya bakıyorum, 6000 liradan aşağı bilet yok. Diğer birkaç uzak rota da var aklımda. Rica ederim. Kızınıza iyi yolculuklar.
Hersey icin cok tesekkurler…size de simdiden iyi yolculuklar….
Teşekkür ederim.