Kırgızistan denize kıyısı olmayan dağlık bir Orta Asya ülkesi olarak coğrafyası sayesinde antik kültürünü korumuş olsa da, İpek Yolu gibi ticari ve kültürel yolların kesişme noktasında olduğu için birçok imparatorluğun ve kavimin ilgisini çekti ve istilasına uğradı. 1991 yılında Kırgızistan Sovyetler Birliği’nden ayrılarak bağımsız bir devlet haline geldi. Bu yazıda Kırgızistan hakkında bilgi, para birimi, haritası, tarihi, kentleri, gezilecek yerler, insanları, rehber niteliğinde gezi notları bulabilirsiniz. Ülkenin şehirlerini, kasabalarını, doğasını, insanlarını, geleneklerini, göçebe kültürünü ve yemeklerini görmek güzel.
Kırgızistan Haritası ve Konumu
Kırgızistan kuzeyde Kazakistan, batıda Özbekistan, güney batıda Tacikistan ve doğuda Çin ile komşu bir Orta Asya ülkesi. En büyük şehir ve başkent Bişkek.
Kırgızistan Hakkında Bilgi
Kırgızlar, Göktürk devrinde Kögmen (Sayan) Dağları’nın kuzeyinde yaşadılar. 840 yılında Uygur Devleti’ni yıkarak bu topraklarda kendi devletlerini kurdular. Daha sonra bugün yaşadıkları topraklara gelen Kırgızlar, Karahanlılar Türk Devleti zamanında Müslüman oldular. Ülke 1876 yılında başlayan Rus egemenliği ve ardından Sovyetler Birliği döneminden sonra 31 Ağustos 1991 tarihinde bağımsız bir devlet haline geldi.
Tanrı Dağları ülkenin %65’ini kaplıyor ve ülke bu yüzden bazen “Orta Asya’nın İsviçre’si” olarak adlandırılıyor. Kuzeybatı Tanrı Dağları üzerinde bulunan ve ülkenin en büyük gölü olan Issık Göl, Titikaka’dan sonra dünyanın en büyük dağ gölü. 5.6 milyon nüfuslu ülkede nüfusun çoğunluğunu Türk halklarından Kırgızlar (%72) oluşturuyor. Yoğun olarak batıda yaşayan Özbekler (%14.5) ve kuzeyde yoğunlaşan Ruslar (%6) en kalabalık etnik azınlıklar. Daha az sayıda Dunganlar, Uygurlar, Tacikler, Kazaklar ve Ukraynalılar da ülkede yaşayan topluluklardan. Bugünkü Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev. Halkın çoğunluğunun dini inancı İslam, ikinci en yaygın din Ortodoks Hristiyanlık.
Para Birimi ve Fiyatlar
Ülkenin para birimi Kırgız somu, uluslararası kısaltması KGS. 1 Türk Lirası 22 Kırgız Somu ediyor. 1 Amerikan Doları ile 68 som, 1 avro ile 75 som alınabiliyor. Türkiye’den oldukça ucuz bir ülke. Tekstil hariç hemen her şey çok ucuz.
Kırgızistan’a Nasıl Gidilir? Ulaşım
İstanbul ile başkent Bişkek ve Oş şehrine Türk Hava Yolları’nın direkt uçuşları var. Air Manas ile Pegasus İstanbul Bişkek arasında ortak direkt uçuşlar yapıyor. Türkiye ile ülke arasında yoğun bir seyahat kapasitesi var. Ülke içi ulaşımda Air Manas ve Kyrgyzstan Airlines uçuşları var. Bişkek Manas Havalimanı’ndan sadece İstanbul, Moskova, Londra’ya her gün aktarmasız direkt uçuşlar yapılıyor. Daha seyrek olarak Taşkent, Urumçi, Dubai ve Delhi uçuşları var.
Moskova’dan Bişkek’e tren 3 günden fazla sürüyor. Kara yoluyla ülkeye giriş çıkış yapmak için Oş’tan sınırdaki Irkeştam üzerinden Çin, Sarı Taş Köyü üzerinden ise Tacikistan ile kara yolu bağlantısı var. Kazakistan’ın Almatı şehriyle başkent Bişkek arasında Kegen sınır noktasında geçiş yapılıyor, minibüsle de gidilebiliyor. Ülkede kara yolları genelde eski ve bozuk.
Kırgızistan Ekonomisi
Göçebe bir geçmişe sahip ülkenin ekonomisi daha çok tarım, hayvancılık ve madenciliğe dayanıyor. Hayvancılık kesimi ağırlıklı bir tarım ekonomisi hâkim. Buğday, pirinç, pamuk, şeker pancarı, mısır, tütün, sebze ve meyve yetiştiriliyor. Dağlık bölgelerde yarış atları yetiştiriliyor, tavşan besleniyor, arıcılık yapılıyor. En çok küçükbaş hayvan ve at besleniyor. Ülkedeki 600 civarında sanayi kuruluşu arasında makine, otomotiv, gıda, çimento, sırça ve konserve fabrikaları önde geliyor. Tarihi ve doğası sayesinde son yıllarda turizm gelişiyor.
Şehirler, İller ve Kasabalar, Gezilecek Yerler
Ülke 8 bölgeye ve Rusça oblast denen ile ayrılıyor; Bişkek, Batken, Talas, Çuy, Narın, Celal-Abad, Issık-Göl, Oş, Batken.
Şehirler ve kasabalar, gezilecek yerler
Bişkek – Başkent ve en büyük şehir.
Çolpon-Ata – Issık-Göl‘ün kuzeyindeki kasaba ve çevresindeki tatil yerleri.
Balıkçı – Gölün batı kıyısındaki liman şehri.
Celal-Abad (Jalal-Abad) – Fergana Vadisi’nde, nüfusunun %40’i Özbek olan kent.
Karakol – Gölün doğu kıyısındaki kaplıca ve hayvancılık ili ve kenti.
Koçkor – Tian Şan Dağları’na yürüyüş ve tırmanış için gidilen kasaba.
Narin – Song Kul Gölü yolundaki tarih, dağ ve dağ gölleri bölgesi.
Oş (Osh) – Ülkenin 3000 yıllık tarihi olan, ikinci büyük kenti.
Talas – Beş Taş Milli Parkı’na yakın kuzey batı şehri.
Tokmok – İpek Yolu şehri Ak-Beşim ve Burana Kulesi’ne yakın kasaba.
Toktogul – Büyük Toktogul Barajı var.
Balasagun – Çu Nehri Vadisi’ndeki tarihi Karahanlı Türk şehri.
Batken – Güney batıdaki 12.000 nüfuslu kasaba.
Kant – Çuy ilindeki sınır köyü.
Kara-Suu – Yarısı Özbekistan topraklarında kalan endüstri ve ticaret kasabası.
Kızıl-Kiya – Batken vilayetindeki kömür madeni kasabası.
Mailuusuu – Celalabad bölgesinde yer alan madencilik şehri.
Uzgen – Türk eserlerinin bulunduğu tarihi şehir.
Taşkömür – Narin Nehri’nin batı kıyısında, Tien Shan Dağları’nın eteklerindeki şehir.
Kara Balta – Bişkek’in 62km batısındaki uranyum, altın ve molibden madenleri kenti.
Kırgızistan hakkında bilgi ve gezi rehberi olarak hazırladığım bu yazıdan sonra, gezdiklerimi anlatarak bu yazıyla devam ediyorum: Kırgızistan Gezisi
Çok güzel yazı olmuş. Gezdiklerinizi merakla bekliyorum
Kırgızistan bilgi ve rehber yazıma ilginize teşekkür ederim. En kısa zamanda gezdiğim yerleri yazacağım.
Detayli ve güzel bir yazı olmuş.
Gezmiş kadar olduk.
Elinize sağlık.
Kırgızistan seyahatim hakkında daha epey yazacağım. İlginize teşekkürler.
faydalı bir yazı olmuş teşekkürler
Kırgızistan bilgi ve gezi rehberi yazımı okuduğunuz için teşekkür ederim.
Gitmek istiyorum ben de. Gitmeden önce fikir edinmek için güzel bir paylaşım oldu.
Kırgızistan tarih ve doğa turizmi için güzel bir ülke. Gidebilmenizi umarım.
ülkedeki ürünlerin fiyatları ne kadar ucuz ülkemi
Kırgızistan ucuz bir ülke. Tekstil hariç tüm fiyatlar Türkiye’den ucuz.
merhabalar alper abi kırgızistanda kredi kartı veya hesap kartı kullanmak mümkün mü mümkünse ne kadar yaygın 🙂
Merhaba Ali. Banka kartlarını üzerinde visa ve/veya master yazan ATM banka makinelerinde kullanabilirsin. Kredi kartı bizdeki kadar yaygın değil ama süpermarketlerde, orta ve büyük dükkanlarda, alışveriş merkezlerinde ve modern lokantalarda var.
Merhabalar biz yakında evlenicez ve ikimizde ülküye gönül vermiş türkleriz balayımızı tanrı daglarında geçirmeyi çok istiyoruz dağ eyekletinde at binmek öz yurda yüz sürmek istiyoruz izmirde yaşıyoruz rnçok merak ettigimse şu vizemiz olmadan istanbuldan direk TÜRK hava yollarıyla ülkeye giriş yapabilirmiyiz
Evet Burcu Hanım, Kırgızistan’a vizesiz gidebilirsiniz.
merhaba..bir arkadaş orda her türlü rüşvet..mafya..türkiye den gelenlere antipati ..gibi şeylerden yazmış ne derece doğru..çünkü benim de gitme planım vardı..
Merhaba. Ben Kirgizistanda boyle seylerle karsilasmadim. Belki okurlarimda deneyimlerini paylasirlar.
Bir toplantı için Osh’a gideceğiz.Bişkek ve Issık gölü gezisi ile bize yardımcı olabilecek bir kişi veya kuruluş tavsiye edebilirmisiniz (Kırgızistan veya Türkiye).
Merhaba Öner Bey. Hemen Kırgızistan’daki arkadaşlarıma rehberlik hizmeti için yazıyorum.
Alper bey! Bir arkadaşımın gezi yazılarınıza yaptığı övgü sayesinde ben de blogunuzu okumaya başladım. Yakında Kırgızistan a gideceğim için bu yazınızı dikkatli bir şekilde okuyacağım. Elinize sağlık.
Gezi blog yazılarımı okuduğunuz için teşekkür ederim Tanju Bey. Kırgızistan seyahatimden 4 tane yazım var şu anda. Önümüzdeki günlerde yenisini yayınlayacağım. Ne zaman gidiyorsunuz? Rotanız nasıl?
Kırgızistan’da şehirler arası ulaşımı nasıl halledebiliriz Alper Bey?
Merhaba. Kırgızistan’da tren ve demir yolu çok az var. Bir tane Moskova – Bişkek arası uluslararası tren, bir de başkent Bişkek’ten Issık Göl kıyısındaki Balçık kasabasına tren var. Ulaşımın bir kısmı otobüs, çoğu minibüslerle yapılıyor çünkü birçok yol otobüse uygun değil. Dolmuşlar da var. Otostop da çekebilirsiniz ama çoğu para alır, binmeden önce pazarlık etmekte yarar var.
Dil sorununu nasil asicaz diller arasi fark cok mu rahat anlasabilir miyiz?
Kırgızca ve Türkçe ortak kökenli diller ama rahat anlaşmak mümkün değil.
merhaba 🙂
Alper bey sizinle derviş baba da tanıştık. Moğallar hakkında verdiğiniz bilgiler çok ilgimi çekmişti. Bir hafta oldu kırgizistan dan geleli… Özbekistan, Kazakistan ve Kırgizistan… Çok etkileyici bir gezi oldu benim için…
Türklere kötü davranılıyor diye bahsedilmiş, onun için yazdım. Öyle bir şey yok. Güleryüzlü ve saygılılar. Bir minübüs şoförü dışında yanlış bir şeyle karşılaşmadık. Diğer iki ülke de de aynı şey… Yalnız özbekler daha candan bize karşı… hemen kardeş olduk onlarla 🙂 Verdiğiniz bilgiler için teşekkürler. Eksiklerimi tamamladım.
Kirgizistan ve diger ulkelere gitmebize sevindim. Ben de cok sevdim. Japonya’dan sevgiler. 🙂
Merak ettiğim bir şey var elimi kolumu sallayarak Biskek’e gitsem pasaportumla gerek İstanbul pasaport kontrol veya ülke girisi kontrolunde bir sikinti yaratirlar mi vize yok ama herhangi bir belge ya da vs bir istekleri var mi direk şehire girebilir miyim, herhangi bir prosedür var mi?
Kırgızistan Türk vatandaşlarından vize istemiyor ve pasaport kontrolünde zorluk çıkarmıyor. Yine de dönüş biletinizin ve kalacağınız yerin adresinin yanınızda olmasında yarar var.
Havaalanindan indikten sonra Bişkek e nadil gidiliyor
Manas Taxi ile Bişkek Manas Uluslararası Havalimanı’ndan şehir merkezine, gideceğiniz noktaya göre 500, 600 veya 700 soma gidebilirsiniz. 380 numaralı minibüs (marshrutka) 50 som.
Üniverstie okumak icin ideal bir ülke mi ?
O konuda pek bilgim yok ama güzel, ucuz ve bakir bir ülke Kırgızistan. Manas Üniversitesi’ni de iyi diye duydum.
Merhabalar ismim Tumar Türkiye’de okudum Kırgızistan vatandaşıyım bazı bilmek istediğiniz sorular varsa sorabilirsiniz ya da rehberlik de yapabilirim.
Merhaba. Kırgızistan’a gidecek Türklere gönüllü yardım mı etmek istiyorsunuz, ücretli rehberlik mi?
Üniversite okumak icin ideal bir ülke mi ? Üniversitesi nasil ? Bilginiz var mi?
Kirgizistan’da universite okuyan epey Turk var. Bilgim yuzeysel ama iyi diye duydum.
Merhaba Alper Bey. Temmuz ayında Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan gezisi planlıyorum. Bişkek’ten Taşkent’e geçişler nasıl? Ulaşım için önerileriniz neler? Teşekkür ederim.
Merhaba. Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’ten Taşkent’e tren var, 455Щ treni Bişkek hareket saati 06:51, Taşkent varış saati 05:32 olup, yolculuk 23 saat 41 dakika sürüyor. Trende 3 farklı sınıf ve bilet fiyatı var. Tren Kazakistan’dan geçiyor. Kara yoluyla geçiş dağlar nedeniyle çok zorlu ve uzun sürer. Fakat Temmuz sıcağına nasıl dayanacaksınız? Kazakistan ve Kırgızistan fena değil ama Özbekistan’da 40 derece sıcaklık çok bunaltır. Bu seyahate kaç gün ayırdınız? Kırgızistan’da nerelere gideceksiniz?