ORDU – Gezilecek Yerler

Ordu ili, Türkiye’nin kuzeyinde, Karadeniz kıyısında, büyükşehir statüsünde bir şehir. 1920 yılında bağlı olduğu Trabzon’dan ayrılarak il, 2013’te ise büyükşehir belediyeli bir vilayet oldu. Bugün kumsallarıyla deniz turizmi, dağları, ormanları ve yaylalarıyla doğa turizmi ve keşif yürüyüşleri imkanı sunan, zengin bir tarih ve kültüre sahip, güzel bir ilimiz. Valiliğin Ordu’da Zaman sloganıyla gerçekleştirmekte olduğu gezilerin Yaz turuna davet edilince sevinçle kabul ettim. Bu yazıda Ordu hakkında bilgi, ilçeleri, hava durumu, gezilecek yerler konusunda gezi planı ve önerileri içeren bir rehber bulabilirsiniz.

Ordu Haritası ve Konumu

Vilayet Karadeniz Bölgesi’nin Orta ve Doğu Karadeniz bölümlerinde yer alıyor ve Kuzey Anadolu Dağları’nın bir kısmı ilin rakımını kıyıdan uzaklaştıkça yükseltiyor. İlin kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Tokat ve Sivas, batısında Samsun, doğusunda Giresun ili var.

Ordu İli ve İlçeleri

1963-64 yıllarında yapılan kazılarda ilk yerleşim kalıntılarının M.Ö. 15 bin yıllarında başladığına dair buluntulara rastlandı. İl merkezinde bilinen ilk yerleşme yeri, Kirazlimanı Mezarlığı yanındaki Bozukkale, eski adıyla Kotyora (Cotyora). Tarih boyunca bölgeye Kimmerler, Miletliler, Persler, Makedonyalı İskender, Pontuslar, Romalılar, Selçuklular ve Osmanlılar  hakim olmuşlar.

İlde merkez ilçe Altınordu dahil 19 ilçe ve 481 mahalle var. Diğer 18 ilçenin adları: Akkuş, Aybastı, Çamaş, Çatalpınar, Çaybaşı, Fatsa, Gölköy, Gülyalı, Gürgentepe, İkizce, Kabadüz, Kabataş, Korgan, Kumru, Mesudiye, Perşembe, Ulubey ve Ünye.

Ordu Hava Durumu ve İklimi

Ordu hava durumu doğal olarak tipik Karadeniz iklimi etkisi ve hakimiyetinde. Kıyı kesiminde kış mevsimindeki çok soğuk günlerin sayısı yılda birkaç günü geçmiyor. İlin iç kesimlerindeki ilçelerinde yüksekliğin artmasıyla beraber soğuk daha şiddetli yaşanıyor. Kışın iç kesimlerdeki ilçelerde 6 aya yakın kar yağıyor. Örneğin Çambaşı Yaylası, Beşiktaşı Yaylası ve Sarı Obası Yaylası’nda kar Mayıs ayına kadar erimiyor ve hava durumu soğuk oluyor.

Yaz mevsiminde ortalama sıcaklıklar gündüz 23-27 derece, gece 17-20 derece; kışın gündüz 7-11 derece, gece 4-6 derece; İlkbahar ve Sonbahar mevsimlerinde hava durumu genellikle serin oluyor. İle en fazla yağmur Sonbahar aylarında, en az Mayıs ayında yağıyor.

Ordu’da Gezilecek Yerler

Ordu gezilecek yerler bakımından zengin ve çeşitlilik sunan bir il. 19 gezgin arkadaş olarak gezilecek görülecek yerleri vilayet ve belediyenin katkı ve rehberlikleriyle keyifle keşfettik.

Kurul Kalesi

Paşaoğlu Konağı ve Etnoğrafya Müzesi

Karaoluk (Çiseli) Şelalesi

Medreseönü

Perşembe ilçesine bağlı Medreseönü Mahallesi’ndeki Üstün Kardeşler’de şahane manzaraya karşı güzel bir yemek yedik, bol sohbet ettik.

Yason Burnu

Grubumuzdaki kadın gezginler bizi aralarına almayıp fenerin önünde bu fotoğrafı çektirdiler.

Taşbaşı Kilisesi

Taşbaşı Kilisesi, Ordu kentindeki Taşbaşı Mahallesi’nde bulunan tarihi bir Rum Ortodoks kilisesi. 1853’te inşa edilen kilise 1937-1977 yılları arasında cezaevi olarak da kullanılmış, 1983 yılında Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından restore edilmiş. 2000 yılında kültür merkezi haline getirilen kilisenin arkeoloji müzesine dönüştürülme çalışmaları devam ediyor. Doğu-batı istikametinde dikdörtgen tarzda inşa edilen yapının kubbesi hariç tamamı kesme taştan yapılmış. Bahçesinde modern tarzda güzel heykeller var.

Boztepe ve Teleferik

2350 metre uzunluğundaki Boztepe Teleferik hattı ile 570 metre yükseklikteki Boztepe’ye çıkış 6,5 dakika sürüyor, şehrin güzel manzarasını izleyerek yeşillikler içinde bir yolculuk yapılıyor. Kişi başı ücreti 10 lira ve kabinlere sekiz kişi biniliyor. Daha az sayıda binmek isterseniz 80TL kabin ücretini ödemek gerekiyor.

Boztepe’de kafe, lokanta ve oteller var. Şehre hakim serin bir tepe olması nedeniyle epey ilgi görüyor.

Bir akşam Karadeniz’in vazgeçilmezleri olan kemençe ve tulum dinledik.

Ordu Sahili

Sahilde epey yürüyüş yaptık. 3 gün sakin olan deniz, dördüncü gün dalgalandı.

Sahilde 360 derece kamera ile fotoğrafımız.

Gaga Gölü

Gaga Gölü, diğer adıyla Grago gölü, Fatsa – Aybastı yolunun sekizinci kilometresinde, Meşebükü köyünde yer alıyor. Karadeniz Bölgesinde yer alan sayılı doğal göllerden bir tanesi. Yerel halk tarafından bu gölün efsaneler ile dolu olduğu söyleniyor. Kiliseli Göl olarak da adlandırılıyor. Bir efsaneye göre gölün altında eski bir şehir olduğu söyleniyor.

Çatalpınar

Çatalpınar Fatsa’ya 20 kilometre, Altınordu’ya 56 km uzaklıkta, geçim kaynakları başta fındık olmak üzere tarım ve hayvancılık olan bir ilçe. Eski adı Çatak olan kasabanın adı, ilçeyi bir çatal gibi arasına alan Bolaman ve Keş ırmaklarından esinlenerek daha sonra Çatalpınar olarak değiştirilmiş. Çatalpınar’ın meşhur ekşi maya ekmeği normal ekmeğe göre daha fazla dinlendirilen, ekşi ve geç bayatlayan bir ekmek.

Sarıçiçek Yaylası

Çatalpınar ilçesinin Olukdüzü mevkiindeki 1200 metre yükseklikte Sarıçiçek Yaylası son derece bakir, serin, güzel bir yeşil alan. Yaylaya dinlenme ve park alanları, serentiler, kamelyalar yapılması için çalışmalar başlamış. Var olan toprak yol yakında ihaleye çıkıp asfaltlanacakmış.

Yaylaya vardığımızda civar köylüler yöresel ve tamamen doğal ürünleri ve içten konukseverlikleriyle kocaman kahvaltı masasını hazırlamışlardı. Karışık turşu, gözleme, peynirli börek, bal, tereyağı, armut pekmezi, yoğurt, fasulye turşusu ve sağ üstte gördüğünüz, zeytin sanıp tadınca ne olduğunu hiçbirimizin anlamadığı bir meyve vardı, sorduk ki kiraz turşusuymuş!

Ordu yaylalarında gördüğüm çocuklardan bazıları, Moğolistan seyahatim sırasında rastladıklarıma benziyor. Bir okurum bölgede yaşayan Çepni Türklerinden ya da Tatar olabileceklerini söyledi.

Yaylada teyzelerin gözlemelerini yedik, ellerine sağlık.

Muhtar dahil olmak üzere köylüler bizimle yakından ilgilendiler. Yürüyüş yaptık, sohbet ettik, bol çay içtik. Fındık topladık.

Akkaya Köyü ve Kalesi

Akkaya Köyünde önce Cemevi’ni ziyaret edip sohbet ettik, civarın dedesi saz çalıp deyişler okudu. Daha sonra doğal bir kayalık olan Akkaya Kalesi’ne dik ve dar bir patikayı ve murçla açılmış antik basamakları tırmanarak çıktık.

Birinci derece doğal sit alanı olan kalenin tepesinde 60 metrekare bir düzlük var. Burada fırına benzer bir kalıntı ile 4 tane küçük sarnıç görülüyor. Kalenin tepesinden Karadeniz, Bolaman, Evricesu manzarası etkileyici. Henüz arkeolojik çalışma yapılmamış olan kale ve çevresinde kim bilir ne hikayeler ve sırlar gömülü.

Uzundere Şelalesi

Aybastı ilçesindeki Uzundere Şelalesi (Ak Şelale), 100 metreyi aşan yüksekliğiyle Türkiye‘nin en yüksek şelalesi olarak biliniyor. Orman ve yamaçlar aşarak akıp gelen şelalenin sesi uzaklardan işitilebiliyor.

Perşembe Yaylası ve Menderesler

Perşembe Yaylası Aybastı’ya 17, Akkuş ilçesine 12 kilometre uzaklıkta ve ulaşım asfalt yolla rahatlıkla sağlanıyor. Deniz seviyesinden 1500 metre yüksekteki Perşembe Yaylası piknik, safari, yürüyüş, yamaç paraşütü için ideal. Çiseli Şelalesi, Karga Tepesi, Menderesler, kümbetler, doğa güzellikleri ile Ordu’da gezilecek yerler arasında dikkat çeken yaylada Temmuz ayında gerçekleştirilen şenliklerde yarışmalar, folklor dansları, at yarışları, güreş karşılaşmaları düzenleniyor.

Aybastı Kent Ormanı

Ünye

Ordu ili kent merkezine 63 kilometre mesafedeki Ünye ilçesinin en önemli ürünü fındık, sosyal yaşamı da etkiliyor. Fındığın hasat zamanı olan Temmuz sonu ve Ağustos aylarında halkın bir kısmı köylere gittiği için ilçe merkezi boşalıyor. Hasat mevsiminden önce ise Ünye en canlı dönemini yaşıyor.

Ünye Müze Ev

Ünye Müze Ev 16. yüzyılda Mimar Sinan ile başlayan Klasik Osmanlı Mimarisinin özelliklerini taşıyor. Bu sebeple Türk ahşap işçiliğinin izlerini görmek mümkün. Ev Kafkasyalı Kaptan Server Bey’in evi. Ahşap dışında taş ile örülmüş yerlerinde taşlar arasında çamur kullanılmış evin geniş bir bahçesi ve kuyusu var.

Ünye Müze Evde eskiden kullanılan mutfak eşyaları, el işlemeleri, çeyiz sandığı ve günlük kullanılan çeşitli gereçler, geleneksel Ünye ve Karadeniz yaşamını yansıtır şekilde sergileniyor. Birçok tarihi eser halk tarafından bağışlanmış.

Türkiye’nin üçüncü, Karadeniz’in ilk “yaşayan müzesi” olan müze, “somut olmayan” kültürel mirasımızı yaşatmak için atılmış önemli bir adım. Geleneklerimiz, göreneklerimiz burada atasözleri ve deyişler eşliğinde anlatıyor, etkileşimli bir ziyaret gerçekleştiriliyor. Karagöz ve Hacivat, kukla, ebru, mürekkep baskı, halat çekme gibi oyunlarımız ve daha birçok bize özgü gelenek burada uygulamalı olarak sergilenip yaşatılıyor.

Ünye Kalesi

Tarih boyunca değişik kavimler tarafından tadilat görerek kullanılmış olan Ünye Kalesi, Ünye – Niksar (Niksar Caddesi) yolu üzerinde, 300 metre yükseklikte bir kale. Ünye Kalesi eskiden yanardağmış ama faaliyetini tamamladığında kraterlerinden yüksek bir tepe oluşturmuş ve kale bu tepeye inşa edilmiş.

Kaleyi M.Ö. 250 yıllarında İran kökenli bir Pontus Kralı olan II. Mitradates yaptırmış. Kalenin giriş kapısının 5 metre kadar gerisinde, solda, dimdik kayaların 10 metre yukarısına oyularak yapılmış Kral Kaya Mezarları var.  Bu mezarların yapılış tarihinin altıncı yüzyıl olduğu sanılıyor.

Yunus Emre Türbesi

Yunus Emre doğum ve ölüm tarihi kesin olarak bilinmeyen 13. ve 14. yüzyılda yaşamış bir Türkmen halk şairi ve dervişi. Yaşadığı yılların belli olmaması gibi mezarının nerede olduğu da kesin olarak bilinmiyor; mezarının olduğuna inanılan 11 yer var.

Ünye’deki mezarın türbe haline getirilmesi ve Şeyh Yunus Emre’nin mezarı olarak kabul edilmesinin bir sebebi, şu şiiri: “İndik Urum’a kışladık, Çok hayr-u şer işledik, Oney oldu son durak, göçtük Elhamdülillah.” Ünye’nin eski adı olan Oney için böyle bir dörtlüğü bulunan Yunus Emre’nin bu nedenle vefat edip Ünye’ye defnedildiği düşünülüyor. Türbe sekiz köşeli şekilde ve tavana doğru kısalan bir biçimde tasarlanmış.

Asarkaya Kent Ormanı Piknik Alanı

Milli Parklar Genel Müdürlüğüne bağlı Asarkaya Kent Ormanı ve Milli Parkı orman ve piknik alanında nefis bir yemek yedik.

Ordu’da gezilecek yerler ve görülecek noktaları şöyle sıralayabiliriz:

Gezilecek doğal alanlar

• Argın Yaylası Akkuş
• Asarkaya Kent Ormanı
• Aybastı Toygar Kabaktepe
• Boztepe
• Çambaşı Yaylası
• Çınarsuyu Mesire Yeri – Ünye
• Düzoba Yaylası
• Eminem Pınarı-Yokuşdibi Mesire Yeri
• Gaga Gölü – Fatsa
• Gelin Kayası Mesire Yeri
• Hoynat Adası
• Kabakdağ Köyü
• Kapılı (Cıngırt) Kazankaya Şelaleleri
• Karaoluk Şelalesi
• Keyfalan Yaylası
• Korgan Yayları ve İteniçi Mesire Yeri
• Küpkaya Kanyonu – Ulubey
• Ohtamış Şelalesi
• Perşembe Yaylası – Aybastı
• Sayacabaşı Mesire Yeri – Ulubey
• Topçam Yaylası
• Toygar-Kabaktepe Yaylası
• Turnasuyu Vadisi Yürüyüş Parkuru
• Ulugöl Tabiat Parkı – Gölköy
• Yason Burnu – Perşembe
• Yoroz Kent Ormanı

Gezilecek tarihi yerler

• Akoluk Köprüsü
• Atik İbrahim Paşa Cami
• Aziziye (Yalı) Camii
• Başkotanı Köprüsü
• Bolaman Kalesi ve Hazinedaroğlu Konağı
• Cıngırt Kalesi Fatsa
• Cotyora (Bozukkale)
• Çamaş Hisarbey Köyü Kaya Mezarı – Çamaş
• Çayır Camii – Çaybaşı
• Çifte Hamam
• Delikkaya Kaya Mezarı
• Dikenlice Kaya Mezarı
• Düz Mahalle Kilisesi
• Efirli Camii ve Mezarlığı – Perşembe
• Emir Yakup Kümbeti
• Eskipazar Büyük Hamam
• Eskipazar Küçük Hamam
• Gençağa Kalesi
• Gölköy Kalesi – Gölköy
• Göller Köyü Kalesi
• Hamidiye (Hükümet) Camii
• Kaleköy Kalesi Kaya Mezarları
• Kardeşler Köyü kaya mezarı
• Kemer Köprü – Ordu
• Kestane Köyü Camii – Ordu
• Kestane Köyü Kemer Köprüleri – Ordu
• Kurul Kalesi Yerleşkesi – Ordu
• Kuşfenak Kalesi – Kumru
• Laleli Cami
• Meletios Kalesi – Mesudiye
• Muzadere Kilisesi
• Sarpdere Köprüsü
• Sucuali Kaya Mezarı
• Taşbaşı Kültür Merkezi (Eski Cezaevi-Kilise)
• Tozkoparan Kaya Mezarı
• Ünye Kalesi – Ordu
• Ünye Müze Ev
• Ünye Saray Hamamı
• Yalı Kilisesi – Ünye
• Yeni Cuma Camii
• Yunus Emre Türbesi – Ünye

Ordu Yemekleri

Karadeniz mutfak kültürüne sahip Ordu yemeklerinde kara lahana, mısır, patates, pancar, balık, tereyağ, turşu, un, peynir ve fasulye çok kullanılıyor. Ordu’da ne yenir diye merak edenler için ünlü yemekler arasında pide, pancar (kara lahana) çorbası, saç ekmeği, pancar sarması, pallabye, golit, fasulye turşusu kavurması, salatalık ve domates turşusu, galdirik kavurması, melocan kavurma, gendeme (keşkek), pancar döşeme, kabak çorbası, hoşgıran kavurma, mısır yağlaşı, golit, fasulye turşusu kavurması, salatalık ve domates turşusu, mıhlama, mantar tirmit, hamsi buğulama, hamsi tava, mısır ekmeği, mısır çorbası, kabak muhallebisi, un helvası sayılabilir.

Karadeniz’de karalahana (pancar) çorbası içmeden olmaz.

Son gün öğle yemeğinden kalan pideleri paket yaptırıp akşam havalimanında yerlere serilip yedik.

Ordu ziyaretimizde bizi konuk edip yakın ilgi gösteren Ordu Valisi İrfan Balkanlıoğlu, Ordu İl Kültür Turizm Müdürü Uğur Toparlak, Aybastı Belediye Başkanı İzzet Gündoğar, Ünye Belediye Başkan Yrd. Erhan Eren ve İlhan Kartal, Çatalpınar Belediye Başkanı Ahmet Türe, Mustafa Şenel ve misafirperver köy halkına, Ordu Valiliği Basın Danışmanı Mustafa Sezer’e, bizi defalarca nefis yemekleriyle doyuran Aktaşlar Restaurant’a, konuk eden Royal52 Otel’e, büyük emek harcayarak bu geziyi düzenleyen Gezginin Ayak İzleri sitesinin yazarı Cüneyt Durhan’a, katılan blogger arkadaşlarım Amcaoğlu, Bilinmeyen Rota, Çapulcu Yollarda, Dünya’nın Yerlisi, Geze Geze Türkiye, Geziyorum Öyleyse Varım, Gezgin Kadınlar, Gezgin Kedi, Gezgin Martı, Gezmek Güzel, Giyen Bayan, Küçük Dünya, Pustoo Dünya, Seyyahça, Tadında Seyahat, Yoldaki ve Zaferin Seyir Defteri’ne bu harika Ordu gezisi için çok teşekkür ederim.