Afrika dans müzikleri hakkında bilgi içeren bu yazıda, kıtada izlediğim dans figürleri, kostümleri, Afrika müzik kültürü ve türleri, çektiğim dans videoları ve fotoğrafları, isimleri var. Afrika dansları poliritim denen aynı anda çoklu figürler ve beden hareketleri sergilenen, renkli kültürel kostümler giyilen çok çeşitli oyunlar içeriyor. Sosyal değerler, çalışma, yaşam, olgunlaşma, gurur, şükretme, rekabet, tarih, atasözleri, şiirler, tanrılar, dinler hakkında; festivallerde, cenazelerde, düğünlerde ve kutlamalarda çalınan ve oynanan Afrika müzik ve dansları var.
Afrika Müzikleri, Aletleri ve Türleri
Geleneksel, zengin ve çok çeşitli Afrika dans müzikleri, geniş kıtada farklılıklar gösteren ülke, bölge ve uluslara ait kültürlere göre şekilleniyor. Afrika kıtasındaki geleneksel müziklerin çoğu yazılı olmayıp kuşaklar arasında sözel olarak aktarılıyor. Sahra Altı Afrika müzik gelenekleri en başta insan sesine dayanıyor. En yaygın müzik aletleri arasında davullar başta olmak üzere çeşitli vurmalı çalgılar, ksilofon, mbira, parmak piyanosu var.
Afrika Müzik Türleri
Başka kıtalara göç eden Afrikalılar, Afrika müzik geleneklerini de beraberlerinde götürerek diğer ülkelere taşıdılar; örneğin Afrika etkili Amerikan müzikleri; Küba gibi Karayip; Brezilya, Arjantin, Uruguay gibi Latin Amerika ülkelerindeki Soca, Calypso, Zouk, Bachata, Danzon, Samba, Rumba, Salsa, Tango, Cumbia, Bomba del Chota, Candombe, Mambo, Merengue, Regi, Milonga, Son, Punta, Ça Ça Ça, Plena, Conga ve diğer ritim tabanlı Afrika müzik ve dansları.
Afrika Müzikleri
Afrikalı ve Batılı müzisyenler, müzikologlar ve araştırmacılar Afrika kıtasının derin ve zengin müziğine ışık tutuyor. Bu kıtada yer alan müzik kültürel dokuyla ayırt edilemeyecek kadar iç içe. Son dönemde bunun bilincinde olan pek çok Afrikalı sanatçı bu kültürlere ait müziği tüm dünyaya tanıtıyor.
Afrika ritimlerini Batı melodileri ile harmanlayan Salif Keita, Fela Kuti, Mory Kante, Youssou N’dour ve Toumani Diabete gibi müzisyenler uluslararası alanda üne sahipler. Öte yandan bu yerel ritimleri Batı’ya taşıyan popüler akımın içerisinde yer alan sanatçılar da var ki bunların arasında ilk dikkati çeken Paul Simon. Paul Simon’ın Graceland albümü, Batı ile Afrika arasında gerçek anlamda müzik bağını oluşturan ilk çalışma. Bu albüm sayesinde pek çok müziksever Afrika müziği ile tanışma imkanını yakaladı.
Afrika Müzik Aletleri
Vokal melisma ve vodel gibi tekniklerin kullanıldığı insan sesinin ağırlıklı olduğu geleneksel müziklerde geniş çeşitlilikte Afrika müzik aletleri yer alıyor. Afrika müzik enstrümanları arasında çeşitli davullar, ziller, çanlar, çıngıraklar, çift çanlar (double bell), arp, kora, keman, ksilofon, lamellophone, mbira, flüt, trampet, bougarabou, djembe, ngoma, engoma, kosika ve sallamalı çalgılar var.
Afrika Dans Kültürü
Geleneksel Afrika dansları kişiler ve çiftler arasında değil, toplu olarak, toplum yaşamını vurgulayan oyunlar ve figürler şeklinde gerçekleştiriliyor. Erkek ve kadın çiftler arasında dans, Afrika geleneklerinin ahlak anlayışında, Afrika kültüründe uygun görülmez.
Afrika Dans Kültürü
Afrika kültürleri içerisinde, ritimle akan enerji ve zarif güzelliğin somut ifadesi olan dansın önemli bir yeri var. Afrika dansları yaşam deneyimlerini ifade etmenin, verimli mahsuller dilemenin, kralları ve kraliçeleri onurlandırmanın, düğünleri kutlamanın, dini ayinler yapmanın, ya da sadece eğlenmenin bir yöntemi. Maskelerle yapılan ritüel danslarda tanrılarla iletişim kuruluyor. Modern ekonomik ve politik koşulların Afrika kültürü üzerindeki etkileri dansa da yansıyor.
Dans jest ve mimikten daha güçlü, sözden daha etkili, yazıdan daha zengin, eksiksiz ve kendine özgü bir dil ve ifade yöntemi. Duygu içermeyen Afrika dansı yoktur; neşe, aşk, sevgi, hüzün, umut, coşku doludur. Afrika dansları genel olarak üç ana türe ayrılabilir; ritüel danslar, kutlama dansları ve efsane (griot) dansları.
Afrika Kültürü
Afrika kıtası dünya karaları yüz ölçümünün beşte birini ve nüfusunun sekizde birini kapsıyor. 53 tane bağımsız ülke ve devlet var. Afrika halkı çeşitli kökenlerden gelen birçok kültür temeline sahip farklı toplumsal gruplara ayrılıyor. Kıtada her biri kendi dil, kültür, din ve yaşam tarzına sahip sekiz yüzden fazla etnik grup var.
Afrika Dansları, Türleri, İsimleri
Geniş kıtada yüzlerce çeşit dans türü, ritüeli, tekniği, müziği ve figürü var.
Afrika dans türleri ve isimleri
Ndlamu – Nguni kabilelerinin ayak dansı, Güney Afrika
Adumu- Masai halkının zıplamalı dansı
Kpanlogo – Davullar çalınarak oynanan Geleneksel Gana dansı
Umteyo – Xhosa halkının göğüs titretilen dansı, Güney Afrika
Mohobelo – Uzun atlamalı bir Afrika dans türü
Jerusamera – Geleneksel bir Zimbabve dansı
Yankadi – Ağır hareketli Gine dansı
Moribayasa – Malinke halkının geleneksel dansı
Agbekor – Fon ve Ewe halklarının kültürel etkinlik ve cenaze dansı
Agahu – Ketonu halkının geleneği Nijerya ve Batı Afrika dansı
Muchongoyo – Erkeklerin oynadığı, kadınların tuba çaldığı Zimbabve dansı
Adowa – Ashanti halkı, Gana
Agwara – Alur kabilesinin karşı cinse kur yapma dansı, Uganda
Ambas-i-bay – Kutlama ve eğlence dansı, Kamerun
Bakisiimba – Buganda halkının kutlama ve eğlence dansı, Uganda
Coupe-Decale – Kutlama ve eğlence dansı, Fildişi Sahili
Gombey – Senegal hasat dansı
Kakilambe – Baga halkının bereket ritüeli, Gine ve Mali
Ndombolo – Karşı cinse kur yapma dansı, Kongo
Sabar – Wolof halkının kutlama dansı, Senegal
Sunu – Mandinka kabilesinin düğün dansı, Gine ve Mali
Tamenaibuga – Basoga kabilesinin dostluk dansı, Uganda
Svaziland Umhlanga Reed Dance
Umhlanga veya İngilizce uluslararası söylenişiyle Reed Dance, bir Swazi ve Zulu kültürü geleneksel dans türü ve festivali. On binlerce hiç evlenmemiş ve çocuksuz Swazi kızı çeşitli kabilelerden Ludzidzini Kraliyet Köyü’ne gelerek sekiz gün süren kutlamalara katılıyor. Genç kızlar sıkı bir disiplin altına alınıyor ve bu süreçten sonra evlilik dışı hamile kalan kızların ailelerine bir inek ceza ödetiliyor.
Ülkenin en ünlü kültür etkinliği olan Umhlanga festivali sırasında 30.000 ila 40.000 genç kız renkli geleneksel kıyafetleriyle dans ediyorlar.
Svaziland Dansları ve Videoları
Güney Yarımküre’nin en küçük ülkesi Svaziland zengin bir kültüre sahip. Swaziland nüfusunun yüzde yetmişinden fazlasını oluşturan etnik grupların günlük yaşamında gelenekler, inançlar, yerel kıyafetler ve etkinlikler yer alıyor.
Svaziland Krallığı gezim sırasında izleyip çektiğim aşağıdaki dans videosunda erkekler bacaklarını güçleri yettiğince yukarı kaldırmaya çalışıyorlar, geleneğe göre bacağını en yukarı kaldırabilen en güzel kızı alabiliyor.
Swazi halkının en önemli ve ünlü geleneklerinden birisi dans. Yıl boyu gerçekleştirilen, en meşhur ve büyükleri Incwala ve Umhlanga olan etkinlik, toplantı ve kutlamalarda, kadınlar ve erkekler birbirlerine saygı ifadeleri göstererek dans ediyorlar.
Başka bir Afrika dans türü olan Sibhaca, çok sayıda erkek tarafından oynanıyor, geleneksel ve tarihi Afrika dansları arasında yer alıyor.
Incwala “ilk meyveler” demek. Bu dans etkinliğinde erkekler gururla figürler sergiliyorlar. geleneksel Afrika dansının süreci, ayın evreleriyle belirleniyor. Boğa kurban ediliyor. Incwala festivalinin son günü kral da geleneksel kıyafetiyle dans ediyor ve mevsimin ilk meyvesini yemek üzere kulübesine dönüyor.
Afrika yerlisine Trakya ritmi öğretmek çok zor.
Afrika dans kültürü ve müzikleri konusunda bilgi vermesini umarım.
Yazılarınızı takip ediyorum. Güzel anlatımlarınız için teşekkür ederim. Yeni yerler ve yeni kültürler ile bizleri buluşturmanız dileğiyle, saygılarımı sunarım.
Umarım Afrika dans müzik ve videolarını beğenmişsinizdir Turgay Bey. Blog gezi yazılarıma ilginize çok teşekkür ederim.
aids gerçekten duyduğum kadar yaygın mı, halkın 3 te 1 i gibi, oradan biriyle ilişki yaşamaya şahsen cesaret edebilir misiniz.
Evet doğru, Afrika’da AIDS en çok Sahra altı bölgede yaygın, en yüksek AIDS hastası oranı Svaziland’da.
Tamda böyle müziklerin listesini arıyordum, süper oldu. Eline sağlık abi.
Afrika müziklerine ilgine teşekkürler.
Afrika müziğinin orijinalliğini iliklerimizde hissedebileceğimiz özünü kaybetmemiş bir müzik türü.Çok güzel bilgiler vermişsiniz teşekkür ediyoruz .
Ben de ilginize teşekkür ederim Melike Hanım. Müzik Afrika kültüründe önemli bir yere sahip.