Yunanistan Hakkında Bilgi

Yunanistan hakkında bilgi içeren bu yazımda ülkenin tarihi, kurucusu, kültürü, gelenekleri, halkı, özel günleri, bayramları, festivalleri, karnavalları, mitolojisi, hava durumu, bayrağı, haritası, konumu, iklimi, bölgeleri, illeri, şehirleri, nüfusu, yüzölçümü, ekonomisi ve Türk azınlık hakkında bilgiler var. Araplar ve Farslar gibi biz de 3 Yunan kavminden biri olan İyonlar adından gelen Yunan sözcüğünü kullanıyoruz ama Yunanlar kendilerini Helen, ülkelerini Helen Cumhuriyeti, Yunancada Elliniki Dimokratya (Ελληνική Δημοκρατία) ya da kısaca Ellada (Ελλάδα) veya Hellas olarak adlandırıyorlar. İşte Yunanistan hakkında kısa, ilginç ve önemli bilgiler. 

Yunanistan Haritası ve Konumu

Konum olarak Avrupa kıtasının güneydoğusunda yer alan bir Balkan ülkesi olan Yunanistan kuzeydoğuda Türkiye, kuzeybatıda Arnavutluk, kuzeyde Makedonya ve Bulgaristan ile komşu.

Anakaranın doğusunda Ege Denizi, batısında İyonya Denizi, güneyinde Girit Denizi ve Akdeniz yer alıyor. Yunanistan, 227 tanesinde insan yaşayan, adacıklar dahil 6000 civarı adaya sahip ve 13.676 km uzunluğundaki kıyı şeridiyle bu alanda Akdeniz’de birinci, dünyada on birinci sırada. Yüzde sekseni dağlık olan ülkenin en yüksek dağı 2.918 metrelik Olimpos Dağı.

Yunanistan Hakkında Bilgi

Yunanistan’ın nüfusu 11 milyon, yüzölçümü 131.957 kilometre kare, başkenti Atina. Yunanistan; tarih yazımı, siyaset bilimi, demokrasi, Batı felsefesi, Olimpiyat Oyunları, Batı edebiyatı,  önemli bilim ve matematik ilkeleri ile Batı dramasının doğduğu yer olması nedeniyle Batı uygarlığının beşiği kabul ediliyor. Yunanlar, MÖ sekizinci yüzyıldan itibaren tüm Akdeniz ve Karadeniz’e yayılan ve polis olarak bilinen birçok bağımsız şehir devleti kurdular. II. Filip MÖ dördüncü yüzyılda Yunan anakarasının çoğunu birleştirirken oğlu III. Aleksandros, antik dünyanın büyük bir kısmını fethederek Yunan kültürünü ve bilimini Doğu Akdeniz’den İndus Nehri’ne kadar yaydı.

MÖ ikinci yüzyılda Roma tarafından işgal edilen Yunanistan, Roma İmparatorluğu’nun ikiye bölünmesiyle Yunan dili ve kültürünün hakim olduğu Batı Roma yani Bizans İmparatorluğu’nun ayrılmaz bir parçası oldu. Birinci yüzyılda Rum Ortodoks Kilisesi’nin kuruluşu, modern Yunan kimliğini şekillendirdi ve Yunan geleneklerini Ortodoks dünyasına yaydı. On beşinci yüzyılın ortalarında Osmanlı egemenliği altına giren Yunanistan’ın modern bir ulus devlet olarak ortaya çıkışı, verdiği bağımsızlık savaşının ardından 1830’da gerçekleşti. Yunanistan’ın sahip olduğu on sekiz UNESCO Dünya Mirası, ülkenin zengin tarihsel geçmişini yansıtıyor.

Yunanistan yüksek gelirli bir ekonomi, yüksek yaşam kalitesi ve yüksek yaşam standardına sahip demokratik ve gelişmiş bir ülke. Birleşmiş Milletler’in bir kurucusu, Avrupa Birliği üyesi ve 2001’den beri euro bölgesinin bir parçasıdır. Kültürel mirası, turizm sektörü, taşımacılık sektörü ve jeostratejik önemi nedeniyle orta ölçekli bir güç olarak kabul ediliyor. Balkanlar’ın en büyük ekonomisi ve önemli bir bölgesel yatırımcısı.

Yunanistan Hakkında İlginç Bilgiler

1. Yılda ortalama 250 güneşli gün yaşanan, Avrupa’nın en güneşli ülkesi.
2. Her yıl nüfusunun iki katından fazla turist ziyaret ediyor.
3. Hiç insan yaşamayan binlerce adaya sahip.
4. Halen yaşayan en eski, zengin ve etkili dil Yunanca.
5. Yunanlıların feta dedikleri beyaz peynir sadece bu ülkede ve Türkiye’de üretiliyor.
6. Dört binden fazla geleneksel dans türü var.
7. Dünyada kişi başına en çok müze düşen ülke.
8. Yunan para birimi drahmi 2500 yıl kullanıldı.
9. Büyük İskender’e kadar paralara sadece tanrı ve tanrıça resimleri basılırdı.

Yunan Bayrağı

Yunanistan bayrağı 4 beyaz ve 5 mavi yatay çizgiden ve sol üst köşede yer alan beyaz haçtan oluşuyor. Mavi ve beyaz, Yunan halkının milli renkleri olup mavi gökyüzünü ve denizi; beyaz ise Yunan bağımsızlık mücadelesinin saflığını sembolize ediyor.

Haç, Hristiyanlık dinini temsil ediyor. Mavi ve beyaz olmak üzere toplam 9 yatay çizgi, Yunan sloganı Eleftheria i Thanatos’u (ya özgürlük ya ölüm) oluşturan sözcüklerin toplam hece sayısından geliyor.

Yunanistan Halkı

Yunanistan’ın nüfusu 11 milyon olup, halkın büyük çoğunluğunu etnik Yunanlar oluşturuyor. İnançlı Yunanlar büyük oranda Ortodoks Hristiyan. Nüfusun çoğunluğunu Türkiye’den 1924 mübadelesi, 1955 yağması ve 1964 sürgünü sonucu göçen Rum nüfustan oluşuyor. 1924 öncesi Yunan Krallığı’nın nüfusu 2 milyonun altındaydı ve bu nüfusun çoğunluğunu Yunanlaşmış Arnavutlar yani Arvanitler oluşturuyordu. Buna 1,5 milyon civarında Anadolu Rumu eklendi. Anadolu’dan göçen Rumlar daha çok Batı Trakya ve Tesalya’ya yerleştiler ve yüksek çocuk sayısı ve nüfus artışıyla eski Arvanit-Yunan nüfusunu geride bıraktılar. Aşağıda biri Atinalı, üçü Selanikli Yunan arkadaşlarımı görüyorsunuz.

Başlıca azınlıklar Makedonlar (250.000), Tosk Arnavutları (222.000), Ulahlar (209.000), Pontuslu Rumlar (202.000), Arvanitika Arnavutları (152.000); Müslüman azınlıklar Türkler (150.000), Pomaklar (50,000), Saidî Araplar (30.000), Farslar (10.000), Afrikalılar (6.100) oluşturuyor.

Ayrıca Karaman’da yaşayan, Türkçe konuşan, Yunan harfleriyle Türkçe yazan Ortodoks Türkler de mübadele sırasında Yunanistan’daki Müslüman Türklerle  değiştirildi. 1923 Lozan Antlaşmasına ekli protokol hükümlerince Türkiye’de yaşayan yaklaşık 193.000 Karamanlı Türk, Rum sayılarak zorunlu nüfus değişimine tabi tutuldu.

Yunan Mitolojisi

Yunan mitolojisi, Antik Yunan’da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki efsane ve öğretileri içeriyor ve Eski Yunan dininin temelini oluşturuyor. Günümüzde Yunan mitolojisi hakkındaki bilgileri, tanrıların öykülerini ve görevlerini bu sözlü edebiyatın yazılı hallerinden alıyoruz.

Yunan mitolojisi Yakın Doğu ve birçok Avrupa mitolojisini etkiledi. Yunan Tanrılarının her biri Romalılar tarafından farklı isimler konarak kabul gördü. Roma mitolojisi neredeyse tamamen Yunan mitolojisini temel alır. Yunan mitolojisindeki efsanelerde çoğu eski Yunan tanrıları insan şeklinde. Yunan tanrılarının yaratılış hikâyelerinde seçilmiş 12 tanrı (ki bu 12 tanrı, 4 kadın ve 8 erkekten oluşur) Olimpos Dağı’nda otururlar, her şey Olymposlu Tanrılarla Titanların savaşlarıyla başlar ve Olymposluların zaferiyle son bulur. Savaştan sonra Titanlar cezalandırılır. Gaia, Khaos, Phoebe ve Kronos (bkz.: Titan) gibi Titanlar Tartarus’a gönderilir (Tartoros bir titan fakat Tartarus sonsuzluğa kadar giden yeraltıdır). Tartarus’ta Olimpos Tanrıları tarafından sonsuza kadar süren bir cezaya mahkum edilir. Khaos ise zaten Titanlar tarafından yok edilmişti.

Yerküreyi taşımak ile cezalandırılan Atlas gibi, Titanlardan Olimposluların yanına geçen Titan tanrıları da vardır. Prometheus gibi Yunan Tanrıları dünyayı Olympos Dağının tepesindeki bulutların üzerinden yönetirler. Toplamda 12 Tanrı bulunur. Bu 12 sayısı hiç bozulmaz, bir tanrı eklenirse bir başkası bu listeden çıkar. Örneğin Dionysos Pantheon’a dahil olduğunda Hestia Olimpos’tan ayrılmıştır. Şimşeklerin efendisi Zeus nice savaşlar vererek yönetimi babası Kronos ve onun yardakçıları Titanların elinden almış, 3 erkek kardeşiyle dünyayı bölüşmüştür. Çekilen kuraya göre gökyüzü Zeus’a, denizler Poseidon’a, yeraltı da Hades’e düşer. Herkes görev dağılımından sonra Olimpos’a çıkar ve dünyayı yönetmeye başlarlar… Yunanistan hakkında bilgi yazısı diğer konularla devam ediyor.

Yunan Tarihi

Antik Taş ve Bronz Devirleri Yunan Tarihi

MÖ 2 milyon ile MÖ 3200 yılları arasında Yunan topraklarında Taş Devri, Palaeolitik, Mezolitik ve Neolitik dönemler yaşandı. Erken Bronz Çağ’da yaşanan nüfus artışı, güney Yunanistan’da yerleşim yeri sayısının artmasına neden oldu.

Eski Yunan Tarihi

Minos Döneminde Girit
Girit adasının Akdeniz’in güneyindeki coğrafi konumu ve doğal çevresi, Minos uygarlığının oluşum, gelişim ve karakteristik özelliklerine doğrudan etkide bulundu. Minos Girit uygarlığının etkisiyle Miken Uygarlığı anakara Yunanistan’da yeşerdi (Argolis’te Mycenae, Tiryns, Pylos, Atina, Thebes, Orchomenus ve İolkos). 1952 senesinde, kullandıkları heceli yazı tipinin (Çizgisel B) Yunancanın eski bir formu olduğu, İngiliz mimar ve klasik dönem uzmanı Michael Ventris tarafından deşifre edildi.

Ege Adaları
Ege Denizi İÖ 11. yüzyıldan itibaren insanları çeken, ekonomik, sosyal ve kültürel etkinlik bölgesi, ticaret ve yaşam alanı oldu.

Geometrik Dönem
Karanlık Yıllar olarak bilinen iki yüzyılı (İÖ 1150-900), Geometrik Dönem (İÖ 9.-8. Yüzyıllar) takip etti. Bu dönem, antik Yunan Rönesansının başlangıcı kabul edilip, Yunan şehir-devletlerinin kuruluşu ile Yunan alfabesinin geliştirilip Homer epiklerinin (İÖ 8. yy sonu) derlenmesini kapsıyor.

Arkaik Dönem
Tüm Yunanlar arasında soy bilincinin geliştiği, geleneklerin ve dilin güçlendirildiği dönem arkaik çağ. Yerellik duygusu da aynı zamanda gelişmeye başladı. Yunan şehir devletleri ticaret ve kültür rotalarını batıda İspanya’ya, kuzeyde Karadeniz’e ve güneyde Kuzey Afrika’ya kadar genişletti, bu da takip eden klasik dönemin gelmesine yol açtı.

Klasik Dönem Yunan Tarihi
Atina’nın politik, sosyal ve ekonomik yükselişiyle beraber Sparta’nın askeri ve kültürel gelişmeleri, işgal amacıyla gelen Pers güçlerinin başarıyla püskürtmesini sağladı (İÖ 490-479). Bu birleşik savunmayla Altın Çağ olarak da bilinen dönem, klasik Yunan dönemi olarak anılıyor. Demokrasi, Olimpiyat Oyunları ve tiyatro gibi evrensel temel toplumsal düşüncelerin doğduğu dönem. Bu dönemin başarılı ve entelektüel felsefe ve sanat çalışmaları günümüzde hala takdir görüp ve yeni düşüncelere ilham veriyor.

Helenistik Dönem
İÖ. 4. yüzyıl yeni kuvvetlerin ortaya çıkmasına sahne oldu. II. Philip ve oğlu Büyük İskender ile Makedon Yunan Krallığı, Yunanistan üzerinde baskın rol oynadı. İskender’in doğuya yaptığı sefer ve fetihlerle Yunan egemenliğindeki bölgeleri çoğaltıp Yunan uygarlığını İndus nehrine kadar genişletti. Büyük İskender’in ölümüyle (İÖ. 323) komutanları tarafından birçok krallık kuruldu, bu da Helenistik dönemin  (İÖ.3.-1. yy.) başlangıcını işaret etti. Bu çağda, Yunan şehir devletleri bağımsızlıklarını koruyabilseler de, eski güçlerini ve saygınlıklarını kaybettiler. Buna rağmen, edebiyat ve sanat alanındaki yaratıcılıkları, dünya uygarlığına katkıları devam etti. Yunanistan İÖ. 146’da Roma tarafından işgal edilip Roma hükümdarlığı dönemi başladı.

Roma Dönemi
Yunan ve Roma kültürleri arasındaki yoğun alış verişin yaşandığı bu dönem daha sonraları, Greko-Romen uygarlığı olarak anılır. Aynı zamanda Hristiyanlık doğmuş olup, Yunanistan genelinde Dodekatheon (12 Tanrı İnancı) terk edilerek bu yeni inanca geçiş yaşandı. İmparator Konstantin’in kararıyla odak noktası doğuya kayarak, MS 324 yılında imparatorluk başkenti Roma’dan Konstantinopolis’e taşındı. Bununla beraber daha sonraları “Bizans İmparatorluğu” olarak anılacak Doğu Roma İmparatorluğu çağı başladı.

Erken Bizans Donemi Yunan Tarihi
324 ile 610 yılları arasına İmparator Büyük Konstantin ve Jüstinyen dönemleri damgasını vurdu. Hükümdarlıkları döneminde Roma geleneği, Bizans İmparatorluğu’nun Helen karakterinin ortaya çıkmasını sağlamak için kademeli olarak asimile edildi. Bu süreçte, devlet kurumları güçlendirilip, imparatorluk sınırları genişletildi.

Orta Bizans Çağı
Orta Bizans çağında İmparatorluk sürekli olarak eski rakipleriyle (Persler, Lombardlar, Avarlar, Slavlar) ve yeni ortaya çıkan rakipleriyle (Araplar, Bulgarlar) mücadele etmek zorunda kaldı. Patrik Photios, Michael Psellos, Romanos Melodos gibi büyük Bizans âlimleri Bizans manevi ve edebi hayatını geliştirdi ve Yunan klasik mirasının korunması ve yaygınlaştırılmasına katkıda bulundular. Bu dönemde, Doğu Balkanlar’da Kiril alfabesinin kademeli olarak uyarlanması başladı.

Geç Bizans Çağı
1204 senesinde Konstantinopolis ilk defa Latin Haçlılar tarafından işgal edildi.  Bu olay Anadolu’daki Türk boylarının işgali ile devam edecek olan uzun ve zor bir dönemin başlangıcı oldu. 1453 senesinde Konstantinopolis’in Osmanlı Türklerinin eline geçmesi Bizans çağının sonu oldu. Takip eden dört yüzyıl boyunca Yunanlar, Osmanlı hâkimiyetinde kimliklerini koruyabilmek için çaba sarf ettiler. Aşağıda Osmanlı İmparatorluğu’nda 1908’deki Jön Türk devrimini ve anayasal düzenin yeniden ilân edilmesini kutlayan bir Yunan taş baskısı görüyorsunuz.

Osmanlı Dönemi

Osmanlı Türklerinin hâkimiyeti altındayken Yunan nüfusu, gayrimüslimler için tek kabul edilen kurumsal yapı olduğundan kendi kilise ve dinlerinin etrafında sığınak buldular. Yunan kolektif kimliğinin uyanışı 1821 senesinde Yunan Bağımsızlık Savaşı’nı ve beraberinde 1830’da Modern Yunan Devleti’nin kurulmasını getirdi.

Yakın Yunan Tarihi

Yunan Devletinin Kuruluşu (1830-1897)
İlk başlarda Modern Yunan devleti sadece Mora yarımadası, batı ve doğu-merkez Yunanistan (Sterea Hellas), ve Kiklad adaları ile Sporades Ege adalarından oluşuyordu. 19. yüzyılın devamında, küçük Yunan nüfusu tarafından iskân edilen yeni alanlar yavaş yavaş Yunan devletine katıldı. Aynı zamanda, ortaya çıkan yeni devlet, siyasi ve ekonomik modernleşme yönünde ilk adımlarını attı.

Yunanistan Krallığı Hakkında Bilgi

Yunanistan Krallığı (Yunanca: Βασίλειον της Ελλάδος, Vasilion tis Ellados), 1832 yılında dönemin süper güçleri Birleşik Krallık, Avusturya – Macaristan İmparatorluğu, Prusya, Fransa ve Rusya İmparatorluğu tarafından ilân edilen devlet. Bağımsızlık duyurusunun yapılmasının ardından, Osmanlı İmparatorluğu’ndan tam bağımsızlığını eline almış olduğu 30 Ağustos 1832 tarihli antlaşmayla uluslararası düzeyde tanındı. Yunan Bağımsızlık Savaşı’nı yöneten geçici Yunan hükumetinin üzerine kuruldu ve 1924 yılında krallık devrilerek yerine İkinci Yunan Cumhuriyeti kurulana dek ayakta kaldı. Daha sonra cumhuriyetin 1935 yılında yeniden yerini krallığa bırakmasıyla bu kez 1974 yılına dek Yunanistan topraklarında egemen oldu ve yedi yıllık bir askerî darbe döneminin ardından bugünkü modern Yunanistan Cumhuriyeti‘nin kurulmasıyla tarihe karıştı.

Yunan Devletinin Bölgeyle Bütünleşmesi (1897-1922)
1897-1922 yılları arasındaki dönem Modern Yunan Devletinin bölgesel entegrasyonuna tanık oldu. Önemli olaylar ile ileriye dönük gelişmelerin yanı sıra, kararlılıkla yapılan anayasal demokratik düzenlemeler Yunanistan’ın gelişimini belirledi ve modern bir devlet olma yolunda katkıda bulundu.

İki Savaş Arası Dönem ile II. Dünya Savaşında Yunanistan 
1923 ve 1940 yılları arasındaki iki savaş arası (Küçük Asya Felaketinden İkinci Dünya Savaşına kadar) Yunanistan için geçiş ve tamamlanmamış siyasi konsolidasyonun olduğu bir dönem sayılıyor. Önemli ekonomik ve demokratik anayasal değişikliklerin oluşmasına rağmen, Yunanistan diğer tüm Avrupa ülkeleriyle birlikte belirsizliklerin olduğu bir süreç içinde hem yurtiçinde hem de yurtdışında sistematik bir istikrar sağlamak için büyük çabalar sarf etti.

Çağdaş Yunanistan (1945 sonrası)
II. Dünya Savaşı sırasında ülke çapında yaşanan büyük kayıplar ve ardından yaşanan iç savaş, Yunanistan’ı savaş sonrası döneminde oldukça dezavantajlı bir konuma getirdi. Buna rağmen kısa bir süre içerisinde ekonominin yeniden yapılandırılmasıyla birlikte demokratik siyasi konsolidasyon için yeni çabaların sarf edildiği bir döneme girildi. Ancak bu çabalar yedi yıl süren (1967-1974) askeri diktatörlük tarafından kesintiye uğradı. 1974 yılından itibaren siyasi ortamın olgunlaşması ülke kurumlarının kararlılığını beraberinde getirdi. Yunanistan, 1981 yılında bugün adı Avrupa Birliği olan A.E.T.’ye (Avrupa Ekonomi Topluluğu) tam üye oldu ve 2002 yılında Avrupa ortak para birimi avroya geçti.

Yunanistan’ın Kurucusu

Bugünkü Yunanistan’ın kurucusu, Osmanlıdan bağımsızlığını kazanan devletin ilk başkanı Ioannis Kapodistrias (1827–1831). Yunan Bağımsızlık Bildirgesi’nin yazarlarından ve ilk meclis başkanı Alexandros Mavrokordatos da ülkenin kurucuları arasında. Osmanlılara karşı ayaklanmanın ilk kaybı Rigas Feraios ile Yunan Kurtuluş Savaşı’nın komutanları Theodoros Kolokotronis, Georgios Karaiskakis, Andreas Vokos Miaoulis, Laskarina Bouboulina, Yannis Makriyannis de Yunanistan’ın kurucusu ve kahramanları olarak anılıyor. Yunan ulusal hareketinin önderi, modern Yunanistan’ın kurucusu Eleftherios Venizelos, “Ethnarch” yani lider, şef olarak kabul ediliyor.

Eskiye gidersek Yunanların efsanevi atası, ülkeye ve halka adını veren Hellen. Atina’nın kurucusu Theseus; demokrasiyi icat eden ve Atina Anayasası’nı yazan Solon ile Cleisthenes; Sparta şehir devletinin kurucusu Spartalı Lycurgus; ilk Thebes Kralı Cadmus; ilk birleşik Yunan Federasyonunun kurucusu, Büyük İskender’in babası Makedonya Kralı II. Philip, Yunanistan’ın kurucuları arasında yer alan liderlerden.

Yunan Kültürü

Kökleri derin ve eski olan Yunan kültürü, dünyanın çoğu yerinde az veya çok etkili. Ulah, Giritliler, Epirotlar, Makedonlar, Ege ve İyon ada sakinleri, Pontus Yunanlıları (Kafkasya), Küçük Asya ve Mısır, Pomaklar, Traklar, Tsakones, Sarakatsans, Maniots, Arvanitler (Arnavut kökenli) tarih boyunca Yunan kültürü üzerinde etkili oldular. Her birinin kendine özgü gelenekleri, görenekleri, alışkanlıkları, mutfağı ve yerel ürünleri, sanatı, kostümleri, mimarisi, dansları, deyimleri ve lehçeleri, Yunan kültürünü zenginleştiriyor.

Yunan kültürü Miken Uygarlığı ile başlayıp Klasik Yunan, Roma İmparatorluğu ve ardından Bizans ile binlerce yıl içinde evrildi. Pers, Frenk, Osmanlı, Venedik, Ceneviz ve İngilizler de modern Yunan kültürü üzerinde önemli izler bıraktılar, bu nedenle Yunanistan hakkında bilgi edinirken bu uygarlıklar hakkında da fikir sahibi olmakta yarar var.

Yunanistan dünyanın birçok ülkesinde Batı kültürünün ve demokrasinin beşiği olarak kabul ediliyor. Modern demokrasilerin kaynağında eski Yunanistan’daki halkın yönetime katılımı, jüri tarafından yargılama, yasalar karşısında eşitlik kavramları var. Antik Yunan Uygarlığı biyoloji, geometri, tarih, felsefe, fizik gibi sistematik düşünceye dayanan birçok bilim ve sanat alanında öncülük etti. epik şiir (destan), lirik şiir, tragedya, komedi gibi önemli edebi türler yarattı. Yunan kültürü tarafından yaratılan düzen ve oran anlayışının güzellik ideali, Batı sanatını güçlü biçimde etkiledi.

Yunanistan Gelenekleri

Yunan gelenekleri hala hayatta. Halk arasında geleneksel kıyafetler giyenlere rastlanabiliyor. Batı Girit’te yaşlı erkekler hala yüksek çizmeleriyle, golf pantolonlarıyla ve siyah püsküllü mendilleriyle gurur duyuyorlar; Karpathos’ta (Kerpe) kadınların iki geleneksel elbiseleri var, basit olan her gün için ve çok ince işlenir, renkli olanlar iste festivaller ve düğünler için; Metsovo’da özel günlerde işlemeli yelekler, yünlü şapkalar, dokuma pantolonlar ve takunyalar giyen erkekler görülebiliyor.

Doğum, vaftiz, nişan, düğün, cenaze; yaşama şekil ve tanım veren kilometre taşları olarak kişinin toplumdaki yeri açısından önemli. Gelini giydirme ve düğün yatağında erkek bebek zıplatmayla başlayan geleneksel düğünler. Kiliseye kadar müzisyenlerin eşlik ettiği gelin. Özellikle Lefkas’ın (Lefkada) zengin düğün adetleri. Yakılan Maniot ağıtları, müzik eşliğinde öteki dünyaya yolculuk.

Dini Bayramlar ve Özel Günler

Ve her yerde festivaller bulabilirsiniz ancak Patras, çoğunun kökeni pagan bereket ayinlerine dayanan maskeler, bereket sembolleri, kışkırtıcı davranışlar, vahşi müzik, sınırsız dans ve şakaların Paskalya orucu öncesini renklendirdiği en ünlü kutlamalarıyla dolu.

Sonbaharda, Girit’te ve Ege adalarında domuz kesimi; Mayısın ilk gününde güneşin doğuşundan önce yapılan Mayıs çelenklerinin Yaz dönümü arifesinde yakılması; ve Zakynthos’ta 14 Eylül’de Gerçek Haç günü ekmeği mayalamak için kullanılan unun ve fesleğenin kutsanması, Yunan gelenekleri ve görenekleri arasında yer alıyor.

Yunanistan’da Noel ve Paskalya
Yunanistan’da her bölgenin özel yemeklerinin, şarkılarının ve Noel ilahilerinin eşlik ettiği geleneksel kutlamalar var. Örneğin Epifani’de tüm adalardaki ve ana karanın sahil kesimlerindeki tüm genç erkekler papazın attığı haçı alan ilk kişi olmak için soğuk denize dalıyorlar. Bu gelenek İstanbul Boğazı kıyısında da Rum azınlık tarafından yaşatılıyor.

Paskalya kutlamalarının Yunan geleneğinde özel bir yeri var.  Patmos’ta Paskalya öncesi Kutsal Hafta dini açıdan önemli bir zaman. Paskalya’dan önceki Perşembe günü, Son Akşam Yemeği yeniyor ve Kutsal Cuma’da her kilisede mum ışığında beyaz çiçeklerle süslenmiş İsa’nın tabutunun takip edildiği geçit törenleri var. Paskalya gelenekleri, Korfu’daki bando takımlarından ve ‘kadehlerin kırılmasından’, Vrontado, Sakız Adası’nın ‘roket savaşlarına’ geniş oranda çeşitlilik gösteriyor.  Arahova’da, 23 Nisan’da, veya tarih Paskalya Orucunda yer alıyorsa Paskalya Pazartesi’de, St. George’un bayram günü geleneksel kostümlerle yarışmalar gerçekleşiyor.

Azizler Günü Kutlamaları
Azizler günü köylerdeki küçük kiliselerde ve şehir kiliselerinde tüm yıl boyunca kutlanıyor. Koruyucu aziz gününden ve arefesinden de genelde önde gelen Panigiri Festivali ücretsiz yiyeceklere, içeceklere ve ilerleyen saatlerde dini toplulukla dans etme özelliğiyle ön plana çıkıyor. Korfu’nun, Kefalonya’nın ve Zante’nin İyonya adalarında, koruyucu azizler Spyridon, Gerasimos ve Dionysios bandoların eşlik ettiği gösteri ve tören alaylarıyla onurlandırılıyor.

Lesvos’taki Agiassos’ta, İlyas Peygamber gününde, süslenmiş atlar üzerindeki biniciler içlerinden birinin Peygamberin simgesini getirmek üzere seçileceği dağ kilisesine tırmanıyorlar. Meryem Ana onuruna 15 Ağustos’taki kutlamalar binlerce inançlı Yunanı buraya çekiyor. Tinos Katedrali, Paros’taki Ekatondapyliani ve Amorgos’taki Hozoviotissa, özellikle ünlü olanlar.

İsim Günü

Adı azizlerden gelen kişiler, yılın belli bir gününü isim günü olarak kutluyorlar. İsim günü olan kişiyi ailesi ve arkadaşları ziyaret edip iyi dileklerini ve hediyelerini sunuyorlar. Ev sahibi de kurabiye, tatlı ve atıştırmalıklar ikram ediyor.

Nişan ve Evlilik

Evlilik öncesinde erkek kızı babasından veya ailesinden ister ve iki aile gelin ve damat adayına hediyeler verir. Yüzükler sol ele takılır, evlenirken sağ ele alınır. Nişan gelenekleri hala yaşıyor olsa da giderek azalıyor.

Beyaz eşyayla balayını bırak, resmen araba parası bile çıktı valla.

Karnaval

Yunanca Apokries adı verilen Paskalya bayramı öncesinde 40 gün boyunca et ve hayvansal ürünlerin yenilmemesi ile tutulan oruca gönderme yapılan karnaval. Yunanistan’da Rio ve Venedik karnavallarının da başlangıcının Apokries Karnavalı’na dayandığı söyleniyor. Birçok şehirde kutlanan karnavalın en ünlüsü Patra’da; diğer en eğlenceli karnavallar ise Kozani, Resmo ve İskeçe’de yer alıyor.

Temiz Pazartesi

Kathará Deftéra (Temiz Pazartesi, Lent (Sarakosti) Monday), ailelerin Büyük Oruç başlangıcını kutlamak için pikniğe gittikleri bir gün. Etsiz, sütsüz, yumurtasız yemekler hazırlanıyor, zeytinler, tarama salatalar, helvalar, bugüne özel pişirilen susamlı lagana ekmeği yeniyor, kadehler “Kali Sarakosti” (mutlu 40 oruç günü) dilekleriyle kaldırılıyor ve “Büyük Oruç” Sarakosti başlıyor.

Milli Bayramlar

Yunan Bağımsızlık Günü

Yunanistan’ın Osmanlı İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını kazandığı 25 Mart 1821 tarihi, aynı zamanda Cebrail’in Hz. Meryem’e haber ulaştırdığı günün de yıl dönümü olduğu için hem milli hem dini bir gün.

Hayır Günü

Yunanlar 28 Ekimde Başkan Metaksas’ın II. Dünya Savaşı’nda ülkeyi işgal etmek isteyen İtalya tarafına “hayır” (ohi) demesini kutluyorlar. Pencere ve balkonlara Yunan bayrağı asılıyor, öğrenci ve askerlerin katıldığı geçit törenleri yapılıyor.

Hava Durumu ve İklim

Alçak bölümler bitki örtüsü bakımından fakir olup, mevsimlik bitkiler yetişiyor. Ülkenin orta ve güney kısımlarında Akdeniz ikliminin karakteristik bitki örtüsü makiler egemen. Dağlık bölgelerde ise ormanlar yer alıyor. Ormanlar ya da korular ülkenin yaklaşık %50’sini kaplıyor.

Hava sıcaklıkları Yazın ülkenin güneyinde gündüz 25, gece 34 derece civarında ve bunaltıcı. Güneyde örneğin başkent Atina’da Kışın sıcaklıklar gece 7, gündüz 13 derece dolayında. İlkbaharda Nisan ayında Atina gündüz 19, gece 13 derece oluyor. Kuzeyde Nisan ayı gündüz 18 gece 9 derece, Yazın gündüz 31 gece 20 derece, Kışın Ocakta Selanik gündüz 8, gece 2 derece hava durumu koşulları sunuyor. Yazın ünlü tatil adası Mikonos’ta sıcaklık gündüz 30, gece 22 derece; Türk turistlerin çok sevdiği Thasos (Taşoz) Adası’nda gündüz 28, gece 20 derece.

Bölgeler

Yunanistan’da toplam 13 bölge (περιφέρειες) bulunuyor.

Türkçe ve Yunanca adlarıyla Yunanistan’ın bölgeleri:

1. Trakya – Thraki
2. Makedonya – Makedonia
3. Epir – İpeiros
4. Teselya – Thessalia
5. İyonya Adaları –  Ionia nisia
6. Orta Yunanistan – Stereá Elláda
7. Eğriboz – Euboea
8. Mora Yarımadası – Pelopónnēsos
9. Sporad Adaları – Vóreies Sporádes
10. Ege Adaları – Nisiá Aigaíou
11. Kiklad Adaları – Kykládes
12. On İki Ada – Dodekánisa
13. Girit – Kriti

Yunanistan İlleri ve Şehirleri

Ülkede 51 il ve şehir merkezi bulunuyor.

Yunanistan hakkında bilgi edinmek isteyenlere bir kaynak olmasını umuyorum.