Kahramanmaraş Uludaz Uğur Böcekleri Festivali

Kahramanmaraş Uludaz’da bu yıl yedincisi düzenlenen Uğur Böcekleri Festivali’nin destekçisi olan n11.com’dan davet alınca sevinçle kabul ettim. Uludaz Uğur Böcekleri Festivali her yaz Kahramanmaraş Arama Kurtarma Doğa Sporları ve Amatör Telsizciler Kulübü (KADAK) ve Sır Köyü Muhtarlığı tarafından, Kahramanmaraş Valiliği, Büyükşehir Belediyesi, Sanayi ve Ticaret Odası, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve basın kuruluşlarının desteğiyle gerçekleştiriliyor. Ben de bu yıl festivale katılmaktan, Kahramanmaraş halkının ilgi ve sıcaklığından büyük keyif aldım. Bakın Uludaz’da yaşadığım uğur böceği şöleni nasıldı.

İstanbul’dan 6 kişi sabah uçuşuyla Kahramanmaraş’a iniyoruz. Havaalanında bizi 7 kişilik şık bir Mercedes bekliyor; kent merkezindeki, aynı zamanda Maraş Kültür Evi de olan Kocabaş Konağı’na geliyoruz. Burada Kahramanmaraş İl Kültür ve Turizm Müdürü Seydihan Küçükdağlı, Halk Ozanı Hilmi Şahballı, festivalle ilgili diğer görevliler bizi bekliyor. Aynı uçakla İstanbul’dan gelen ve yerel gazetecilerle hep beraber muazzam bir kahvaltı ediyoruz.

Fotoğrafa bütün kahvaltının sığması mümkün değil, sürekli yeni çeşitler geliyor. Ben acukadan bir yandım, iki gözümden yaş geldi, kaymağa saldırdım. Seydihan bey bize Maraş hakkında bilgi verdi, keyifli bir kahvaltı ve sohbet oldu.

Uğur Böceği Yolculuğu

Konaktan yine makam aracımızla Sır Barajı’na geliyoruz. Dağların arasındaki festival ve kamp alanımıza, barajın inşasında İtalyanlar rol aldığı için İtalyan Yarımadası da deniyor. Festival alanına varınca davullu zurnalı bir karşılama yaşıyoruz, kameralar bize dönüyor, davulcu kıvrak taklalar ata ata çalıyor, sanırsın film yıldızları geldi.

Kamp alanında çevre illerden dağcılık, doğa, kurtarma ekiplerinin, kent merkezinden gelenlerin, organizasyon görevlilerinin ve diğer konukların çadırları var. Sağ olsunlar bizim çadırları kurmuşlar bile. KADAK Başkanı Sait Kılıçsallayan, Mustafa, Şerife, Büşra ve festival için canla başla çalışan onlarca içten insanla tanışıyoruz.

Sait abi liderliğinde minibüse binerek Uludaz yoluna koyuluyoruz. Minibüslerden bazıları yolda kayıyor, bozuluyor, zorlanıyor. Dimdik uçurumlar yanı başımızda ilerlerken Sait abi Uludaz ve uğur böcekleri hakkında bilgi veriyor, zorlu ama neşeli bir yolculuk yapıyoruz. Bir Katalan gazetesinin muhabiri olan Basklı Ricardo altı yıldır İstanbul’da yaşıyor, ama Türkçesi Sait abinin “gadasını aldığım” lafını anlamaya yetmiyor.

Minibüsle ağır ilerleyen uzun bir yolculuktan sonra artık araçların ilerleyemeyeceği noktadan sonra yürüyerek Uludaz’a tırmanmaya devam ediyoruz. Hava gittikçe soğuyor ve nem artıyor.

Uğur Böceği Şöleni

Ve milyonlarca uğur böceği için yaz boyunca bir yuva, sığınma alanı olan 2300 metre yükseklikteki Uludaz zirvesine varıyoruz. Türkiye’nin en büyük uğur böceği kolonisi, Uludaz’ı bir doğa harikasıyla renklendiriyor.

Uğur böceklerinin neden buraya geldikleri henüz bilimniyor ve hala araştırılıyor. Koloniyi keşfeden Sait Kılıçsallayan hem uğur böceklerini korumak, hem de bu sayede Maraş’ı tanıtmak için büyük çaba sarf eden, aktif, sosyal, samimi bir Anadolu insanı.

Uğur böceği, Coccinellidae familyasını oluşturan çok yaygın görülen böcek türlerinin ortak adı ve çoğu renkli. Üst kanatları kırmızı ya da sarı üzerine siyah noktalı ya da tersi, yani siyah zemin üzerine kırmızı, pembemsi ya da sarı desenli. Tropiklerde mavi ve yeşil renklerine de rastlanıyor. Boyları yaklaşık 0,5 cm olan bu familyaya ait hayvanların yarım küre şeklinde vücutları birçok tasarıma ilham veriyor.

Türkiye’de Coccinella septumpunctata, Adalia bipunctata ve Coccinella quinquepunctata en yaygın uğur böceği türleri. Tarım zararlısı olan Epilachninae alt familyası hariç, hepsi yararlı böcekler. Larvaları ve erginleri yaprak bitlerini ve koşnilleri yediklerinden, biyolojik mücadelede kullanılıyor. Birkaç türü larva iken yaprak biti, ergin iken mantar yiyor.

Uğur böceği türü iyi uçuyor, rahatsız edildiğinde yere düşüyor veya bacaklarını vücuduna toplayarak ölü taklidi yapıyor. Fakat buradaki uğur böceği kolonisi pek bir durgun, “uç uç böceğim, annen sana terlik pabuç alacak” ısrarlarımıza rağmen uçmuyorlar. 

Saatler ilerledikçe uğur böcekleri ile ilgilenmeyi bırakıp ısınma derdine düşüyoruz. 2300 metre yükseklik az değil, hava gittikçe daha soğuk ve nemli bir hale geliyor. Haziran ayında üzerimde bir kalın penye, bir spor mont, bir polar mont ve bir de yağmurluk var.

Akut da uğur böceği festivalindeydi.

Zirvedeki saatlerden sonra akşam yaklaşınca karanlığa kalmamak için yola çıkıyoruz.

Kamp alanına vardığımızda önce telefonlar için priz arıyor, sonra da yemek yiyoruz. Akşam festival eğlencesi var. Bir yandan şiirler, şarkılar, oyunlar, bir yandan neşeli sohbet. Bir ara halk ozanı Hilmi abi yanımdan geçerken “hacı geçti mi?” diye soruyor, anlamıyorum, hacı kimdir bilmiyorum, meğer sabah acukadan fena yandığım için “acı geçti mi?” diye soruyormuş, ama ben Trakyalıyım, sözcük başlarında “h” yoktur bizde.

Güzel insanlar bizi uğurlarken son jestlerini Maraş dondurması ile yapıyorlar. Kısa bir Maraş gezisi ve çorbaların ardından Antep’e geçiyoruz, n11.com ekibinin ikramı şahane yemek ve tatlılardan sonra İstanbul’a dönüyoruz.

Emeği geçen herkese teşekkürler..